အေမရိကန္ လြတ္လပ္ေရး ဘခင္ ဘင္ဂ်မင္ ဖရန္ကလင္။ (အပိုင္း ၁)
အမွန္အားျဖင့္- ပါရမီ႐ွင္ ပညာရွင္တြင္ အခန္းတြင္- ဘင္ဂ်မင္ ဖရန္ကလင္၏ အေၾကာင္းကို ေရးသား ရန္ မူလက စိတ္ကူးခဲ့ေသာ္လည္း- ထူးျခားေသာ ပညာရွင္ ပါရမီ႐ွင္ ျဖစ္႐ံုမွ် မက- တိုင္းျပည္ တစ္တိုင္းျပည္၏ လြတ္လပ္ေရး ဘခင္၊ တည္ေဆာက္မွဳ ဘခင္ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ သီးသန္႕ ေရးထုတ္လိုက္ရပါသည္။
- သူသည္-အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရး ဘခင္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။
- သူသည္- စာေရးဆရာ ႏွင့္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀သူ တစ္ဦးသာမက- သတင္းစာ သမား တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။
- သူသည္- ႏိုင္ငံေရး သမား ႏွင့္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္သည္။
- သူသည္- သံတမာန္ တစ္ဦးျဖစ္သည္။ (ပထမဆံုး ျပင္သစ္ဆိုင္ရာ သံအမတ္ႀကီး)
- သူသည္- ႐ူပေဗဒပညာရပ္တြင္ လွ်ပ္စစ္ကို စတင္ေတြ႕႐ိွသူ သိပၸံပညာရွင္ ျဖစ္သည္။ (ပထမဆံုး မိုးႀကိဳးလႊဲ စနစ္ကို တီထြင္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။)
- သူသည္- အေမရိကန္ တို႔အား နားမ်က္စိ အသိဥာဏ္ ဖြင့္ေပးခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
- သူသည္- ပထမဆံုး အမ်ား ၾကည့္ရန္ စာၾကည့္တိုက္၊ ပထမဆံုး စာတိုက္စနစ္၊ ပထမဆံုး မီးသတ္ဌာန၊ ပထမဆံုး လမ္းမီးတိုင္ စနစ္ တို႔ကို စတင္ တည္ေထာင္ ခဲ့သူျဖစ္သည္။
- သူသည္- လီယိုနာဒို ဒါဗင္ခ်ီ လိုမ်ိဳး၊ သိပၸံပညာရွင္ ႀကီး အိုင္းစတိုင္း လိုမ်ိဳး ထူးခၽြန္သူ ျဖစ္၍ သူ၏ အိုင္က်ဴ (I.Q) ပမာဏ ၁၆၀ ႐ိွသူျဖစ္သည္ဟု သတ္မွတ္ျခင္း ခံရသူ ျဖစ္သည္။
ထို႕ေၾကာင့္ သူ႕အား “ပထမဆံုး အေမရိကန္” ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ “the most accomplished American of his age and the most influential in inventing the type of society America would become" သူတို႔ေခတ္ကာလတြင္ ေအာင္ျမင္မွဳ အမ်ားဆံုး အေမရိကန္ တစ္ေယာက္ ႏွင့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ ျဖစ္လာမည့္ - တီထြင္ ဖန္တီးမွဳ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း တြင္- အေရးပါ အရာေရာက္ဆံုးသူ” ဟူ၍လည္း သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။
ထို႔ေၾကာင့္လည္း သူ၏ ႐ုပ္တုသာမက-သူ၏ ပံုျဖင့္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ေငြစကၠဴတြင္ လည္းေကာင္း၊ စာတိုက္ တံဆိပ္ေခါင္းမ်ားတြင္ လည္းေကာင္း ေနာင္လာ ေနာက္သားမ်ား အမွတ္ ရေစရန္ ဂုဏ္ျပဳထားျခင္း ခံခဲ့ရသည္။
သို႔ေသာ္-အျခားသူမ်ားထက္ ပို၍ ထူးျခားေနသည္ေသးသည္က-
- သူသည္- အေမရိကန္တြင္ ထိုအခ်ိန္က ေရပန္းစားခဲ့ေသာ- (တစ္ႏွစ္လွ်င္ အုပ္ေရ တစ္ေသာင္း ျဖင့္ ၂၅-ႏွစ္တိုင္တိုင္ ေရာင္းခ်ႏိုင္ခဲ့သည္ Poor Richard's Almanack ေခၚ သံဒိ႒ ၿဂိဳဟ္သြားျပကၡဒိန္ကို Richard Saunders ဆိုေသာ ကေလာင္ အမည္ ကိုသံုး၍- ေရးသားခဲ့သူ နကၡတ္ ေဗဒင္ ပညာရွင္ တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ ၿဂိဳဟ္သြား ျပကၡဒိန္ တြက္ျခင္း ဂဏိတ အတတ္မွာ သခ်ၤာပညာ ထူးခၽြန္ရန္ အင္မတန္ လိုေသာ ပညာရပ္ ျဖစ္သည္။
- သူသည္- အလြန္တရာ အဆင့္ျမင့္ေသာ အင္း (Magic Square) ပညာကို တတ္ကၽြမ္း၍ ကိုယ္ပိုင္ Magic Square ကို တီထြင္ခဲ့သည္။ ေဆာင္းပါး ေနာက္ပိုင္းတြင္ သူ၏ အင္းပညာ အဆင့္ျမင့္ပံုကို ေဖၚျပေပးပါမည္။
ေအာက္ပါ စာတမ္းသည္ကား ဘင္ဂ်မင္ ဖရန္ကလင္ အေနျဖင့္ အသက္ ၂၆-ႏွစ္ အ႐ြယ္- ၁၇၃၂ -ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၈-ရက္မွ စတင္ ထုတ္ေ၀ခဲ့ေသာ Poor Richard's Almanack ပါ ေရးသားခ်က္မ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။
"နကၡတ္ေဗဒင္ ပညာသည္ ပညာ႐ိွလူသား၊ ျမင့္ျမတ္ေသာ မဟာ လူသားတို႔၏ အဆင့္ျမင့္ေသာ ေရွးေဟာင္း သိပၸံပညာရပ္ တစ္ခုျဖစ္၏။ ယခင္ ေရွးအခါ မ်ားက ဆိုလွ်င္- စစ္ထိုးရာတြင္ ျဖစ္ေစ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပဳရာတြင္ ျဖစ္ေစ၊ တိုက္ခိုက္မွဳ တစ္ခုခု ျပဳရာတြင္ ျဖစ္ေစ- (တိုတို ေျပာရမည္ ဆိုလွ်င္)- ေကာင္းကင္မွ ၿဂိဳဟ္ နကၡတ္တာရာတို႔၏ အျမင္၊ အယွဥ္တို႔ကို စစ္ေဆး၍ ေကာင္းျမတ္ေသာ အခ်ိန္အခါကို တင္ျပ ႏိုင္ေသာ နကၡတ္ပညာရွင္တို႔ႏွင့္ ဦးစြာ မတိုင္ပင္ပါပဲလွ်က္ မည္သည့္ မင္းညီမင္းသား ကမွ် - မည္သည့္ အေရးပါေသာ ကိစၥကိုမွ် ေဆာင္႐ြက္ျခင္း မ႐ိွခဲ့ ပါေခ်။ ယခု အခါတြင္ေတာ့- ထိုျမင့္ျမတ္ေသာ ၀ိဇၨာပညာ ရပ္ႀကီးသည္ (ကၽြန္ေတာ့္တို႔ ေရာက္ေနေသာ ေခတ္အတြက္ ႐ွက္မိပါသည္။) သူတကာ အထင္ေသး အျမင္ေသး ခံရေသာ အဆင့္အထိ ေသးသိမ္ နိမ့္က်ေနပါေတာ့၏။ ႀကီးျမတ္သူတို႔သည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အား လွ်စ္လွ်ဴ႐ွဳၾက၏။ အင္ပါယာ ျပည့္ရွင္တို႔သည္ အသင္းအဖြဲ႕ႀကီးမ်ား၊ ပါလီမာန္ ဥပေဒမ်ား ကၽြန္ေတာ္တို႔အား မတိုင္ပင္ပါလွ်က္- ျပဳလုပ္ေဆာင္႐ြက္ ၾက၏။-------------------"
ဤသို႔ေသာ - အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ၏ အထူးျခားဆံုးေသာ ပညာရွင္၊ သိပၸံ၊ ၀ိဇၨာပညာ႐ွင္၊ အေမရိကန္ လြတ္လပ္ေရး ေၾကညာစာတမ္းကို လက္မွတ္ေရးထိုးေသာ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ႀကီး ျဖစ္ခဲ့သူ ဘင္ဂ်မင္သည္-
- ကုန္ေျခာက္ဆိုင္ အေသးေလးပိုင္႐ွင္၊ ဖေယာင္းတိုင္၊ ဆပ္ျပာတို႔ကို ျပဳလုပ္ေရာင္းခ်ေသာ ဘခင္ျဖစ္သူ ဂ်ိဳးဆီရယ့္ ဖရန္ကလင္ (ဘခင္ ဘက္မွ အဘိုးျဖစ္သူ ေသာမတ္ ဖရန္ကလင္သည္ ပန္းပဲ ဆရာ ျဖစ္သည္။) မွ ေမြးဖြားလာသူ ျဖစ္ၿပီး- ေမြးခ်င္း ၁၇-ဦး ႐ိွခဲ့သည္။
- အသက္ ၁၀-ႏွစ္သားတြင္ ပညာေရး အဆံုးသတ္ခဲ့ရသည္။ ထုိအခ်ိန္မွ စၿပီး ဘခင္ အလုပ္ကို ကူလုပ္ခဲ့ရၿပီး- အသက္ ၁၂-အ႐ြယ္တြင္ အကိုျဖစ္သူ၏ ပံုႏွိပ္စက္တြင္ အကူအလုပ္သမား အျဖစ္ႏွင့္ လုပ္ခဲ့သည္။ စာေပ ပညာရပ္မ်ားကို မိမိကိုယ္တိုင္ စာဖတ္ျခင္းျဖင့္ ေလ့လာ တတ္ေျမာက္ လာခဲ့ရသည္။ အကိုျဖစ္သူသည္ ဘင္ဂ်မင္ - ၁၅-ႏွစ္ အ႐ြယ္တြင္ ကိုယ္ပိုင္ The New-England Courant သတင္းစာ ပံုႏွိပ္လုပ္ငန္း ကို တည္ေထာင္ ခဲ့သည္။ ဘင္ဂ်မင္သည္- စာေရးခ်င္လြန္း သျဖင့္ အကိုျဖစ္သူကို ခြင့္ေတာင္းေသာ္လည္း မရခဲ့ သျဖင့္- သူ႕ကိုယ္သူ လူလတ္ပိုင္း မုဆိုးမ ျဖစ္ေသာ Mrs. Silence Dogood ဟူေသာ ကေလာင္ နာမည္ ျဖင့္- အကိုမသိေအာင္ စာမူမ်ား ေရးသားခဲ့ရာ- တစ္ၿမိဳ႕လံုးက စိတ္၀င္စားေသာ - အခ်ိဳ႕သူမ်ား ကပင္ လက္ထပ္ခြင့္ ေတာင္းျခင္း ခံရေသာ ကေလာင္ အမည္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က- သူသည္ ၁၆-ႏွစ္သား အ႐ြယ္ျဖစ္သည္။ အကိုျဖစ္သူ သိသြားေသာ အခါတြင္- သူ၏ အကိုလုပ္ငန္း အကူ အလုပ္သမား ဘ၀ ပါ ဇတ္သိမ္း သြားခဲ့ရသျဖင့္- ၁၇-ႏွစ္သား တြင္ ဖီလာ ဒဲလ္ဖီးယား သို႔ အိမ္ေျပး အျဖစ္ျဖင့္ လာယင္း ဘ၀ကို စတင္ ခဲ့ရသည္။
ဤသည္ကား- ကမာၻ႕သမိုင္း အေမရိကန္ သမိုင္းတြင္- ႏွစ္ေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္သည္ အထိ ထင္ရွားသည့္- အေမရိကန္ ဘခင္ႀကီး ဘင္ဂ်မင္ ဖရန္ကလင္၏ ဘ၀ အစပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ ေအာက္တြင္ ေဖၚျပထားသည္မွာ- Richard Saunders အမည္ျဖင့္ ေရးသား၍၊ ဘင္ဂ်မင္ ဖရန္ ကလင္ အေနျဖင့္ ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေ၀သူ အေနျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅-ႏွစ္တိုင္တိုင္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္ Poor Richard's Almanack သံဒိ႒ ၿဂိဳဟ္သြား ျပကၡဒိန္ ပင္ျဖစ္ပါသည္။
နကၡတ္ပညာ ၏ မူရင္း ေရွးပညာမ်ားတြင္- မပါခဲ့ပဲ- ေနာက္တိုး စာရင္း၀င္ ျဖစ္လာသည့္ ယူေရးနပ္စ္၊ နက္ပ္ကၽြန္း၊ ပလူတို (ပလူတိုကို ၁၉၃၀ ၾကမွ စတင္ ေတြ႕႐ိွၿပီးေနာက္- ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ တြင္ Astronomer မ်ားမွ Dwarf Planet အျဖစ္ အဆင့္ျဖဳတ္ခ်လိုက္ေသာ္လည္း- အေနာက္တိုင္း ေဗဒင္ ပညာ႐ွင္ အမ်ားစု တို႔ကမူ-ေဗဒင္ ကိစၥတြင္ ဆက္လက္ သံုးစြဲေနဆဲ ျဖစ္သည္။) တို႔ကို ထိုစဥ္က ဘင္ဂ်မင္ ဖရန္ကလင္ အပါအ၀င္ အေနာက္တိုင္း ပညာရွင္မ်ား မသံုးခဲ့သည္ သာမက- ယခုအခါ အေနာက္တိုင္း ပညာရွင္တို႔ အသံုးမျပဳေသာ ရာဟု (Dragon's Head) ႏွင့္ ကိတ္ (Dragon's Tail) တို႔ကို သူ၏ ျပကၡဒိန္ တြင္ ပါ၀င္ေသာေၾကာင့္- သာယန မူ ျဖစ္သည္က လြဲ၍- အေရွ႕တိုင္း ေ၀ဒ ပညာ ႏွင့္ တူသည္ဟု ပင္ ဆို၍ ရပါသည္။ (ပညာရွင္မ်ား အေနျဖင့္ မူရင္း နကၡတ္ပညာ ကို သတိျပဳမိေစရန္ ျဖစ္ပါသည္။)
ႏ်ဴမာန္ (မိုးတား)
