လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ (တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား) ဦးအုန္းေက်ာ္

လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ (တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား)

ဦးအုန္းေက်ာ္

ေမ ၁၀၊ ၂၀၁၁

‘‘တုိ႔ႏုိင္ငံဟာ ၁၉၄၈ ဇႏၷ၀ါရီလ (၄) ရက္ေန႔မွာ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့တယ္။ အဲဒီႏွစ္ထဲမွာဘဲ ကမာၻ႕ကုလ သမဂၢအဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံျဖစ္လာခဲ့တယ္။ အဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ရတဲ့ ရက္စြဲအတိအက်ကေတာ့ ၁၉၄၈၊ ဧၿပီလ (၁၉) ရက္ေန႔၊ အဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံနံပါတ္က - ၅၈။ အဲဒါေတြကုိေတာ့ ... ငါ့တူသိၿပီးသားပါကြာ။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီကမာၻ႕ကုလ သမဂၢအဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း (The Universal Declaration of Human Rights) နဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးေန႔ (Human Rights Day) အေၾကာင္းကေတာ့ ငါ့တူအေနနဲ႔ နဲနဲစိမ္းေနလိမ့္မယ္။ ၾကားဖူး ခ်င္မွေတာင္ ၾကားဖူးမယ္။’’

‘‘ဟုတ္တယ္ဦးေလးရ။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ ၾကားဖူတာေတာင္ သိပ္မၾကာလွေသးပါဘူး။ အဲဒါကလဲ internet ေတြထဲမွာ ပါ ပါလာလုိ႔ ပါ။ ျပည္ပက Website ေတြထဲမွာလဲ မၾကာ မၾကာေတြ႕ေနရလုိ႔ပါ။ မၾကားဖူး တာကုိ အျပစ္မတင္ပါနဲ႔ ဦးေလးရာ။ ေက်ာင္းမွာေကာ၊ တကၠ သုိလ္ေကာလိပ္ေတြမွာေကာ၊ ဘယ္မွာသင္ရ လုိ႔တုန္း။ မဂၢဇင္းေတြ - စာေစာင္ေတြမွာေကာ ဘယ္မွာ ဖတ္ရလုိ႔တုံး။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ဘယ္ လုိအခ်က္ေတြပါ မွနဲ႔ ေရေရရာရာ ဂဃနဏ မသိပါဘူးဦးေလးရာ။’’

‘‘တုိ႔ကုိအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ဒီစစ္အစုိးရေတြရဲ႕ေအာက္မွာ အဲ့ဒီလူ႔အခြင့္အေရး (Human Rights) ဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ မင္းတုိ႔၊ ငါတုိ႔တေတြ ၾကား ေတာင္ မၾကားဖူးရေလေအာင္ တမင္တကာအညႇဳိးႀကီးႀကီးနဲ႔ လုပ္ထားတာ ကြ။ ေမြး ကထဲကပါလာတဲ့ ေမြးရာပါ လူ႕အခြင့္အေရးေတြ လူတုိင္းမွာ ရွိေနပါတယ္ဆုိတကုိ မသိေအာင္ လုပ္ထားတာ ကြ။’’

‘‘ဟုတ္တယ္ေနာ္ ... လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြ ျဖန္႔ေ၀တဲ့လူငယ္ေတြ၊ အဖြဲ႕အ စည္းေတြကုိလဲ ႏွိပ္ကြပ္တယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ က်ေနာ္တုိ႔လဲ ၾကားပါတယ္။”

‘‘ေအး .. တကမာၻလုံးမွာေတာ့ ဒုိ႔ႏုိင္ငံနဲ႔ တျခားစီဘဲ။ ငယ္ငယ္ကေလးထဲက အဲ့ဒီလူ႔အခြင့္အေရးဆုိတာကုိ သိေအာင္၊ နားလည္ေအာင္၊ ၾကားဖူးနား၀ရွိေအာင္ ေက်ာင္းေတြမွာသင္ေပးၾကတယ္။ ေျပာျပ - ဖတ္ျပ- ျဖန္႔ေ၀ - ပညာေပးၾကတယ္။ ကေလးေတြနားလည္ေအာင္ ဘယ္လုိ ဘယ္လုိေျပာပါဆုိတဲ့ လက္စြဲစာအုပ္ ကေလးေ တြေတာင္ရွိေသးတယ္။ အဲ့ဒီလူ႕အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းကုိ ကမာၻေပၚမွာ ရွိရွိ သမွ် ဘာသာစကားေပါင္း စုံနဲ႔ ဘာသာျပန္ၿပီး (မသိတဲ့သူ တေယာက္မွ မရွိရေလေအာင္) ျဖန္႔ေ၀ၾက - ေဟာေျပာၾကတယ္။ ကမာၻ႕စံခ်ိန္ တင္စာရင္းမ်ား (Guinness World Records) ထဲမွာဆုိရင္ အမ်ားဆုံးဘာသာျပန္ခံရေသာ မွတ္တမ္း (The Most Translated Document) အ ျဖစ္နဲ႔ေတာင္ စာရင္းသြင္းခံထားရတယ္။’’

‘‘ဟာ ဒါဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ခုခ်ိန္ထိမသိေသးဘဲ ေယာင္၀ါး၀ါးျဖစ္ေနတာ ရွက္စရာႀကီးေပါ့ေနာ္။’’

‘‘ဟဲ ဟဲ၊ မင္းရွက္တတ္ရင္ေပါ့ေလ။ အဲဒီေလာက္ တကမာၻလုံး ရွိရွိသမွ် လူအေပါင္း (လွည္းေန ေလွေအာင္း - ျမင္းေ ဇာင္းမက်န္) အားလုံး သိၾကတာကုိ မင္းတုိ႔ ငါတုိ႔ေတြ ခု ဒီအရြယ္ႀကီးေတြ ေရာက္တဲ့အထိ၊ မသိေသး တာ၊ မဖတ္ဘူးေသးတာ နာသကြာ’’

‘‘ဒါနဲ႔ ဟုိတေလာကေတာ့ ျမန္မာ့လူ႕အခြင့္အေရးေန႔အျဖစ္ ကုိဖုန္းေမာ္က်ဆုံးတဲ့ (မတ္လ ၁၃ ရက္) ကုိ သတ္မွတ္ၿပီး က်င္းပတဲ့အေၾကာင္းေတာ့ Internet ေတြမွာ ေတြ႕လုိက္မိေသးတယ္။’’

‘‘ေအး ဦးေလးလဲ ေတြ႕လုိက္မိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကမာၻလုံးက သတ္မွတ္ထားတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးေန႔ကေတာ့ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္ေန႔ကြ။ အဲဒီေၾကညာစာတမ္းကုိ အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ ၁၉၄၈၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္ကုိ အထိမ္း အမွတ္ယူထားတာေပါ့ကြာ’’

‘‘အဲ့ဒီေၾကညာစာတမ္းကုိ ဘယ္သူေရးတာလဲဟင္’’

‘‘ႏုိင္ငံတကာပညာရွင္ေတြ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ၿပီး ေရးၾကတာကြ။ ဒုိ႔အာရွတုိက္ကဆုိရင္ တ႐ုတ္ျပည္ကေတာင္ပါေ သးတယ္။ တက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္ခဲ့ၾကတဲ့ သူေတြထဲမွာဆုိရင္လဲ အဲဒီတုန္းက အေမရိကန္သမတ ႐ုစဗဲ့ရဲ႕မိန္းမ (Eleanor Roosevelt) ဆုိရင္ ထင္ရွားတယ္။ အဲဒီေၾကညာစာတမ္းမွာ စုစုေပါင္း အပုိဒ္ ၃၀ ပါတယ္။ ေဟာဒီမွာ မင္းတုိ႔အတြက္ ဦးေလး အဆင္သင့္ ေကာ္ပီေတြကူးထား တယ္။ ယူသြားၿပီး ေအးေအးေဆးေဆး စိမ္ေျပနေျပဖ တ္ၾက၊ ေဆြးေႏြးၾကေပါ့ကြာ။ ဗမာလုိေကာ၊ အဂၤလိပ္လုိ မူရင္းေကာ’’

‘‘ဗမာလုိက ဘယ္သူျပန္တာလဲဟင္’’

‘‘အဲ့ဒါေတာ့ ဦးေလးလဲမသိဘူးကြ။ မင္းတုိ႔လူငယ္ေတြ ရွာေဖြၿပီး သုေတသနလုပ္ၾကည့္ေပါ့ကြာ။ သိရင္လဲ ဦးေလးကုိ ျပန္ေျပာဦး။ ဦးေလးလဲ မွတ္ထားရတာေပါ့။’’

‘‘ဟုတ္ကဲ့ပါ ဦးေလး”

‘‘ဒီေန႔ေတာ့ အပုိဒ္နံပါတ္ (၂၀) ကုိ ငါ့တူကုိ ဖတ္ျပရမယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ နားေထာင္ေနာ္။ ဗမာလုိေကာ အဂၤလိပ္လုိေကာ။

♦ အပုိဒ္ ၂၀

(၁) လူတုိင္းတြင္ လြတ္လပ္ေအးခ်မ္းစြာ စုေ၀းႏုိင္ခြင့္ႏွင့္ ဖြဲ႕စည္းႏုိင္ခြင့္တုိ႔ရွိသည္။

(၂) မည္သူကုိမွ် အဖြဲ႕အစည္းတခုသုိ႔၀င္ေစရန္ အတင္းအၾကပ္မျပဳရ။

♦ Article 20

(1)  Everyone has the right to freedom of peaceful assembly and association.

(2)  No one may be compelled to belong to an association.

‘‘ဟာ ေကာင္းလုိက္တာ ဦးေလးရာ။ က်ေနာ္တုိ႔မွာ အဲ့ဒီအခြင့္အေရးေတြ ဘယ္ေတာ့မ်ားမွ ရပါ့မလဲ။’’

‘‘ဒါေတာင္ တပုိဒ္ထဲဘဲရွိေသးတာ ငါ့တူ။ အပုိဒ္ ၃၀ စလုံးကုိ ဖတ္ၿပီးရင္ အဲဒီအထဲက ဘယ္အခြင့္အေရးေတြရွိေ နၿပီလဲဆုိတာ ... မင္းသိလာ လိမ့္မယ္။’’

‘‘အဲ့ဒီအခါက်ရင္ ဘာအခြင့္အေရးမွ မရွိဘူးဆုိတာ ေတြ႕ရေတာ့မယ္ဆုိပါေတာ့ ... ဒီလုိလား။’’

‘‘အဲ့ဒါေတာ့ မင္းဘာသာမင္း သိလာလိမ့္မေပါ့ကြာ။ ဒီေန႔ေတာ့ တံဆိပ္ေခါင္းေတြအေၾကာင္း ဆက္ၾကဦးစုိ႔။ တကမာၻလုံးက ပလူပ်ံေအာင္ ထုတ္ေနေပမယ့္ ဒုိ႔ႏုိင္ငံကေတာ့ တလုံးမွ မထုတ္ခဲ့ပါဘူးကြာ။’’

‘‘တကယ္လား ဦးေလးရာ။ ကုလသမဂၢနဲ႔ပတ္သက္တာေတြတာ့ ထုတ္ေနသားဘဲ မဟုတ္လား’’

‘‘ေအး ...ႀကဳိၾကား၊ ႀကဳိးၾကားထုတ္ေနတာေတြေတာ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူ႕အခြင့္အေရး (Human Rights) နဲ႔ပတ္သက္တာကုိေတာ့ တခု မွ မထုတ္ခဲ့ဘူးကြာ။ ဒီလူ႔အခြင့္အေရးဆုိတာကုိ နားထဲ သံရည္ပူေလာင္းထည့္ခံရ သလုိ .. အခံရခက္တယ္ထင္ပါရဲ႕။ အာဏာရွင္ႏုိင္ငံ ေတြ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ေနရာမွာ နာမည္ႀကီး တဲ့ႏုိင္ ငံေတြကေတာင္ (ဟန္ျပေလးျဖစ္ျဖစ္) တလုံးတေလ ထုတ္ၾကေသးတယ္။ တုိ႔ႏုိင္ငံကေတာ့ လုံး၀ဆုိ လုံး၀ ဘဲ။’’

‘‘လူ႔အခြင့္အေရးဆုိတဲ့ နာမည္ေတာင္ မၾကားခ်င္ဘူးဆုိတဲ့ သေဘာေပါ့ေနာ္။’’

‘‘သူတုိ႔မၾကားခ်င္တဲ့အျပင္ မင္းတုိ႔၊ ငါတုိ႔ ၾကားသြားမွာကုိလဲ သိပ္ေၾကာက္ေနတာကြ။ တုိ႔အာရွတုိက္ က ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ အခ်ဳိ႕ ကလဲ ဒီမုိက ေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဟာ အာရွတုိက္သားေတြအတြက္ ပုံတူကူးခ် ဘုိ႔ မလုိဘူး ...လုိလုိ (အသံေတြပစ္ေနတာ) ငါ့တူလဲ ၾကားမွာေပါ့။

တ႐ုတ္ျပည္က ထိပ္ဆုံးကေပါ့ကြာ။

အဲ့ဒါကုိၾကည့္ရင္ အာဏာရွင္လုပ္ခ်င္ေနတဲ့ေကာင္ေတြက ဒီစကားလုံးေတြကုိ အရမ္းမုန္းေနတာ မင္းသိသာေ လာက္ၿပီေပါ့ကြာ။ ကဲ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ (United Nations Human Rights Council - UNHCR) ရဲ႕ အထိမ္းအမွတ္တံဆိပ္ (logo)။ အျပာေရာင္မီးေတာက္ကေလးနဲ႔။ ဒီမွာၾကည့္ပါဦး။

UNHCR

 

‘ကဲ ! မင္းတုိ႔ေခတ္ေရာက္ရင္ ဘယ္လုိဒီဇုိင္းကေလးနဲ႔ထုတ္ရင္ေကာင္းမလဲ စဥ္းစားထားေပါ့ကြာေနာ္။’’

‘‘ၾသစေၾတးလ်ကထုတ္တဲ့၊ ႏွင္းဆီပန္းနဲ႔ သံဆူးႀကဳိး ဒီဇုိင္းေလးကုိ က်ေနာ္အႀကဳိက္ဆုံးဘဲ။ က်ေနာ္တုိ႔က ဗုဒၶဘာသာႏုိင္ငံဆုိေတာ့ ၾကာပန္း ကေလးနဲ႔ သံဆူးႀကိဳး ဒီဇုိင္းေလး လုပ္လုိက္ရင္ မေကာင္းဘူးလား။’’

‘‘ဟာ ... ေကာင္းလုိက္တဲ့ အၾကံေလးပါလားကြာ’’

ၾသစေၾတးလ်

 

♦ ♦ ♦

၁၉၅၈ (၁၀ ႏွစ္ေျမာက္အထိမ္းအမွတ္ထုတ္ တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား)

အင္ဒုိနီးရွား

သီရိလကၤာ

ဗီယက္နမ္

ပါကစၥတန္

မေလးရွား

လာအုိ

ဂ်ပန္

၁၉၆၈ (၂၀ ႏွစ္ေျမာက္အထိမ္းအမွတ္ထုတ္ တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား)

ေတာင္ကုိရီးယား

အိႏၵိယ

ေဟာင္ေကာင္

ယုိးဒယား

ဂ်ာမဏီ

ကေမၺာဒီးယား


ဘ႐ူႏုိင္း

လာအုိ


၁၉၇၈ (၃၀ ႏွစ္ေျမာက္အထိမ္းအမွတ္ထုတ္ တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား)

နီေပါ

အႏွစ္ ၃၅ ႏွစ္ UN


၁၉၈၈ (၄၀ ႏွစ္ေျမာက္အထိမ္းအမွတ္ထုတ္ တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား)

ဖိလစ္ပုိင္


၁၉၉၈ (၅၀ ႏွစ္ေျမာက္အထိမ္းအမွတ္ထုတ္ တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား)

ၾသစေၾတးလ်

နီေပါ

၁၉၇၃ ယုိးဒယား

  Next >

ၿမန္မာ့သမိုင္းတေကြ႔မွ အဓိပတိႀကီး ေဒါက္တာဘေမာ္ ( သန္းဝင္းလိႈင္)

ျမန္မာ့သမိုင္းတေကြ႔မွ အဓိပတိႀကီး ေဒါက္တာဘေမာ္

သန္းဝင္းလိႈင္

ဧၿပီ ၂၈၊ ၂၀၁၁

            ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ကိုလိုနီေခတ္၊ ဂ်ပန္ေခတ္၌ ထင္ရွားခဲ့ေသာ ပထမဆံုး ပါရဂူဘြဲ႔ရ ႏိုင္ငံေရးသမားႏွင့္ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သည္။ သူသည္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႏိုင္ငံေရးတြင္ က်င္လည္၍ ႏိုင္ငံေရးပါး ဝသည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားမ်ားထဲမွ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အဂၤလိပ္စာဌာနတြင္ ပထမဆံုးေသာ ကထိကရာထူးရခဲ့သူျဖစ္ၿပီး၊ လန္ဒန္ ဂေရးအင္းဥပေဒေက်ာင္းမွ (Bar of Law) ဝတ္လံုဘြဲ႔ႏွင့္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ေဘာလ္ဒိုးတကၠသိုလ္မွ ပီအိပ္ခ်္ဒီ (ပါရဂူ)ဘြဲ႔ကို ပထမဆံုးရခဲ့သူျဖစ္သည္။ သူသည္ ကိုလိုနီေခတ္ ကိုးဆယ့္တစ္ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလတြင္ ပညာေရးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ နန္းရင္းဝန္ (ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္)၊ ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲ (အဓိပတိ) တာဝန္မ်ားကိုထမ္းရြက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။

          ေဒါက္တာဘေမာ္ကို ၁၈၉၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၈ ရက္ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ မအူပင္ၿမိဳ႕၌ အဖ ဦးေက်း၊ အမိ ေဒၚသိန္းတင္တို႔မွ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ေမြးခ်င္းႏွစ္ေယာက္တြင္ အငယ္ျဖစ္သည္။ အစ္ကို ျဖစ္သူမွာ ဥပေဒပါေမာကၡ ေဒါက္တာဘဟန္ (၁၈၉၀-၁၉၆၉) ျဖစ္သည္။ ဖခင္ ဦးေက်း (ဦးေမာင္ေမာင္ေက်း)မွာ သာသနာျပဳဆရာႀကီး ေဒါက္တာမွတ္၏ တပည့္ရင္းတဦးျဖစ္၍ မႏၱေလး သံထဲေက်ာင္းတြင္ မင္းတုန္းမင္း၏ သားေတာ္မင္းညီမင္းသားမ်ားႏွင့္အတူ ပညာသင္ၾကားခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ အဂၤလိပ္တို႔ အထက္ျမန္မာျပည္ကို သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ သထံုေဒသ ေတာ္လွန္ပုန္ကန္မႈ တြင္ပါဝင္၍ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ တိမ္းေရွာင္သြားခဲ့သည္။

          ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ငယ္စဥ္က ခရစ္ယာန္ဘာသာဝင္ျဖစ္ၿပီး ဥေရာပမွျပန္လာၿပီးေနာက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ျဖစ္လာသည္။ ငယ္စဥ္ကစိန္ေပါေက်ာင္း (အ.ထ.က (၆) ဗိုလ္တေထာင္) မွ တကၠသိုလ္ဝင္စာေမးပြဲ ေအာင္ျမင္၍ ၁၉၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ဝိဇၨာဘြဲ႔ရရိွခဲ့သည္။ ရန္ကုန္ အစိုးရအထက္တန္းေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းဆရာအျဖစ္ ေခတၱဝင္ေရာက္လုပ္ကုိင္ၿပီး ကာလကတၱား တကၠသိုလ္မွ ၁၉၁၇ ခုႏွစ္တြင္ မဟာဝိဇၨာဘြဲ႔(M.A) ရရိွခဲ့သည္။ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ အဂၤလိပ္စာ ဌာနတြင္ ပထမဆံုး ဗမာလူမ်ဳိး ကထိကအျဖစ္ ၁၉၁၆ မွ ၁၉၂၀ အထိ ေလးႏွစ္တာမွ် ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရရိွခဲ့သည္။ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလန္ျပည္ ကိန္းဗရစ္တကၠသိုလ္သို႔ သြားေရာက္ ပညာ သင္ၾကားခဲ့ၿပီး ၁၉၂၃ ခုႏွစ္တြင္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕ ဂရင္းအင္းမွ ဘာရစ္စတာ (Barrister at Law) ဝတ္လံု ဘဲြ႔ရသည္။ ၁၉၂၄ ခုႏွစ္မွာပင္ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ေဘာလ္ဒိုးတကၠသိုလ္မွ ဗုဒၶဘာသာက်မ္းျပဳ၍ ပါရဂူ (Ph.D) ဘြဲ႔ရရိွခဲ့သည္။ ပီအိပ္ခ်္ဒီအတြက္ တင္သြင္းခဲ့သည့္စာတမ္းမွာ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ခရစ္ယာန္ ဘာသာရိွ စ်ာန္ကမၼဌာန္းမ်ားကို ႏိႈင္းယွဥ္ေလ့ေလာသည့္ ‘အိစ္တင္းမစ္တစ္ဇင္း’ (Eastern Mysticism) စာတမ္း ျဖစ္သည္။

          ၁၉၂၄ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရိွၿပီး ဝတ္လံုလိုက္ရာ ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္ သာယာဈတီ ဂဠဳန္ဆရာစံႏွင့္ မ်ဳိးခ်စ္ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားဘက္မွ လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ရာမွ ထင္ရွားလာခဲ့သည္။

          ၁၉၃၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား အိႏၵိယႏိုင္ငံႏွင့္ ခြဲေရးတြဲေရးကိစၥ ေပၚေပါက္ လာေသာအခါ အိႏိၵယႏွင့္ခြဲေရးကိုလိုလားေသာ ဦးဘေဘ ေခါင္းေဆာင္အဖြဲ႔မ်ားက ခြဲေရးအသင္း ဖြဲ႔စည္းခဲ့သလို ေဒါက္တာဘေမာ္၊ ေဒါက္တာဘဟန္၊ ဝတ္လံုဦးေက်ာ္ျမင့္၊ ဦးေက်ာ္ဒင္၊ ရမ္းျဗဲ ဦးေမာင္ေမာင္၊ ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ဳိ၊ ဦးဘခုိင္တို႔ ပါဝင္သည့္အဖြဲ႔က တြဲေရးကိုလိုလားသူမ်ားက မခြဲခြာေရး အသင္း (တြဲေရးအဖြဲ႔)ကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကသည္။ ယင္းအဖြဲ႕ကို အတိုေကာက္အားျဖင့္ ‘ေမာ္ျမင့္ျဗဲ ပါတီ’ ဟုလည္း ေခၚၾကသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ႏိုင္ငံေရးေလာကသို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္။

          ထို႔ျပင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သမဂၢအသင္းတုိက္၌ ခြဲေရး တိုက္ေရး အေခ်အတင္စကားေျပာပြဲ က်င္းပရာ ခြဲေရးဘက္မွ ဦးဘေဘႏွင့္ ဝတ္လံုဦးဘစီ၊ တြဲေရးဘက္မွ ေဒါက္တာဘေမာ္ႏွင့္ ေဒါက္တာဘဟန္ ညီအစ္ကိုတို႔က ေဟာေျပာၾကသည္။

          ၁၉၃၂ ခု ႏိုဝင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဒိုင္အာခီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးအရ စတုတၳ အႀကိမ္ေျမာက္ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲက်င္းပခဲ့ရာ ေဒါက္တာဘေမာ္ ဦးစီးေသာ ပါတီက အမတ္ဦးေရ ၂၅ ဦး ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံသည္။

          ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမတ္အျဖစ္ေရြးခ်ယ္ခံရၿပီးေနာက္ ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ တြဲဖက္ေကာ္မတီႏွင့္ေဆြးေႏြးရန္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ ၁၂ ဦး (ဦးဘေဘ၊ ဝတ္လံုေတာ္ရ ဦးသိမ္းေမာင္၊ ဦးခ်စ္လိႈင္၊ ေဒါက္တာဘေမာ္၊ အိႏိၵယလူမ်ဳိးအမတ္ ထရပ္ဂ်ီ၊ ေဒါက္တာေဒၚေစာစ၊ သရာေရႊဘ၊ မစၥတာကင္းပတ္နက္၊ မစၥတာဟာဂ်ီ၊ မစၥတာေကာဝပ္စ္ဂ်ီ၊ မစၥတာ ဟာပါး၊ ဦးေရႊသား)ႏွင့္အတူ ၁၉၃၃ ႏိုဝင္ဘာ ၈ ရက္ေန႔တြင္ အဂၤလန္ျပည္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕သို႔ သြားေရာက္ခဲ့သည္။

          ထို႔ေနာက္ ၁၉၃၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၉ ရက္ေန႔တြင္ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပူးတြဲတာဝန္ခံ အစိုးရအဖြဲ႕တြင္ ပညာေရးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ပညာေရးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္ယူေနစဥ္အတြင္း ႏွစ္စဥ္ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေက်ာ္ ၁၀ ရက္ကိုအမ်ဳိးသားေန႔အျဖစ္ ျမန္မာျပည္ေက်ာင္းမ်ားအားလံုး တရားဝင္ေက်ာင္းပိတ္ရက္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၃၆ တြင္ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ဆင္းရဲသားဝံသာႏု (ဓားမ) ပါတီကို ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္၍ ၁၉၃၆ မွ ၁၉၄၂ အထိ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

          ၁၉၃၆၊ ေမ ၁၃ တြင္ ငါးပြင့္ဆုိင္အဖြဲ႔ဥကၠ႒ မင္းသားႀကီးထိပ္တင္ဝ က ေဒါက္တာဘေမာ္ထံ ညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔ထဲ ပါဝင္ရန္ ဖိတ္ေခၚစာေပးပို႔သည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္က ငါးပြင့္ဆိုင္ဥကၠ႒ မင္းသားႀကီးထိပ္တင္ဝ ထံ ၎တင္ျပေသာ အခ်က္ေလးခ်က္ကို ညီညြတ္ေရးအဖြဲ႔က လက္ခံပါက ေနာက္လိုက္အျဖစ္ ထားရာေနေစရာသြားပါမည္ဟု အေၾကာင္းျပန္စာပို႔ခဲ့သည္။

          ယင္းေနာက္ ၁၉၃၆ ႏို၀င္ဘာ ၁၀ ရက္မွ ၁၄ ရက္ေန႔အထိက်င္းပခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ စီရင္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အက္ဥပေဒ (၉၁ ဌာန အုပ္ခ်ဳပ္ေရး) အရ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ငါးပြင့္ဆိုင္ပါတီမွ ၄၆ ဦး၊ ေဒါက္တာဘေမာ္၏ ဆင္းရဲသားဝံသာႏု (ဓားမ)ပါတီမွ ၁၆ ဦး၊ ဦးခ်စ္လိႈင္ ဂ်ီစီဘီေအမွ ၁၂ ဦး၊ ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းအဖြဲ႔မွ ၃ ဦး၊ ေဖဘီယန္ပါတီမွ ၁ ဦး (ဦးေမာင္ျမစ္)ႏွင့္ ေရႊေတာင္ၾကားပါတီမွ ၂ ဦး၊ သက္ပန္း ဂ်ီစီဘီေအမွ ၁ ဦးႏွင့္ တသီးပုဂၢလအမတ္ ၁၇ ဦး အေရြးခံရသည္။

          သို႔ေသာ္ ငါးပြင့္ဆိုင္အဖြဲ႔သည္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အမတ္ေလာင္းမ်ား ရာထားစဥ္ကပင္ အတြင္းေရးအားျဖင့္ စိတ္ဝမ္းကြဲျပားေနၾကရာ ၁၆ ဦးမွ် အေရြးခံရသည့္အတြက္ အားအႀကီးဆံုးပါတီ အျဖစ္ျဖင့္ ဦးဘေဘအား ေခါင္းေဆာင္ေစ၍ အစိုးရအဖြဲ႔ ဖြဲ႔ေစရန္အတြက္ ဘုရင္ခံက အပ္ႏွင္း၏။ ဦးဘေဘသည္ ငါးပြင့္ဆိုင္ပါတီဝင္တို႔ႏွင့္ေစ့စပ္ၿပီး ဝန္ႀကီးရာထူးမ်ားေရြးခ်ယ္၍ အစိုးရအဖြဲ႔ကို ႀကိဳးစားဖြဲ႔ေသာ္လည္း ညီညြတ္မႈကိုမရဘဲ အစိုးရမဖြဲ႔ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ၁၉၃၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ဘုရင္ခံထံ ျပန္အပ္လိုက္ရသည္။

          ထိုအခါ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ငါးပြင့္ဆိုင္တြင္ သေဘာကြဲျပားေနေသာ အမ္ေအဦးေမာင္ႀကီး၊ ဝတ္လံုဦးပု၊ ေဒါက္တာသိန္းေမာင္၊ မိတၳီလာဦးဘရင္၊ မႏၱေလးဦးဘဦးစသည္တို႔ႏွင့္ အိႏၵိယ တိုင္းရင္းသားအမတ္မ်ား၊ ကရင္အမ်ဳိးသားအမတ္မ်ား၊ ရခိုင္အမ်ဳိးသားအမတ္မ်ား၊ ဦးခ်စ္လိႈင္အဖြဲ႔ တသီးပုဂၢလတို႔ႏွင့္ ညႇိႏိႈင္းရာ အမတ္ဦးေရအဖြဲ႔ဝင္ ၇၀ မွ်ရရိွသြားေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘုရင္ခံ ဆာအာခ်ီေဘာေဒါက္ကလပ္ေကာ့ကရိန္း က ေဒါက္တာဘေမာ္အား အစိုးရဖြဲ႔ခိုင္းသည္။ သို႔ျဖင့္ ေဒါက္တာဘေမာ္တင္ျပေသာ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္အမည္စာရင္းကို ဘုရင္ခံက ၁၉၃၇ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၁ ရက္ ေန႔တြင္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။

          ဤသို႔ျဖင့္ ၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရအဖြဲ႔တြင္ နန္းရင္းဝန္အျဖစ္ ေဒါက္တာဘေမာ္၊ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးအျဖစ္ ဦးေပၚထြန္း၊ ပညာေရးဝန္ႀကီး သာယာဝတီဦးေမာင္ေမာင္၊ သစ္ေတာေရးဝန္ႀကီး ဦးေစာေဖသာ၊ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး ဦးထြန္းေအာင္ေက်ာ္၊ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီး ေဒါက္တာ သိန္းေမာင္၊ အခြန္ေတာ္ဌာနဝန္ႀကီး မႏၱေလးဦးဘဦးတို႔ ပါဝင္သည္။

          နန္းရင္းဝန္ျဖစ္ၿပီးေနာက္ ႏွစ္စဥ္ တန္ေဆာင္မုန္းလာျပည့္ေက်ာ္ ၁၀ ရက္ေန႔ကို အမ်ဳိးသား ေန႔အျဖစ္ အမ်ားျပည္သူ႐ုံးပိတ္ရက္အျဖစ္ ေၾကညာေပးခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားသပိတ္မ်ား၏ လိုလားခ်က္မ်ားကို “ျမန္မာျပည္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသည္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားေက်ာင္းအစစ္ ျဖစ္ရမည္။ ဤအတိုင္းျဖစ္ေစရန္ ၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရက သေဘာမထားလွ်င္ ရာထူးျပန္အပ္၍ မိမိအစိုးရအဖြဲ႔မ်ားကို ဖ်က္သိမ္းမည္။ ျမန္မာတိုင္းရင္းသား တကၠသိုလ္သည္ ဓနရွင္မ်ား၏တကၠသိုလ္သာ မျဖစ္ရ၊ ဆင္းရဲသားမ်ားလည္း ဓနရွင္မ်ားကဲ့သို႔ တကၠသိုလ္ပညာကိုရွာမွီး၍ တကၠသိုလ္စာေမးပြဲမ်ားကို ေအာင္ႏိုင္ရန္ လုပ္ရမည္။ ဤကဲ့သို႔ျဖစ္ႏုိင္ရန္ ဆင္းရဲသားမ်ားရႏိုင္သည့္ စေကာလားရွစ္မ်ား တိုး၍ေပးရန္ႏွင့္ စရိတ္မရိွ၍ မသင္ႏိုင္ေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား စာေမးပြဲဝင္ခြင့္ေပးမည္။ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း၌ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို  ျမန္မာဘာသာ အားျဖင့္ သင္ၾကားႏိုင္ရန္ေအာင္ ယခုကစ၍ အုတ္ျမစ္ခ်ရမည္။ အုတ္ျမစ္ကစရမည္ျဖစ္၍ အခ်ိန္ လိုဦးမည္ျဖစ္ရာ ျမန္မာဘာသာကို ပညာေရး၌ အားေပးရန္ အထူးရည္ရြယ္ပါသည္” ဟု ၿမိဳ႕ေတာ္ ခန္းမ အစည္းအေဝး၌ ေျပာၾကားေလသည္။

          သို႔ေသာ္ ၁၃၀၀ျပည့္ အေရးေတာ္ပုံႀကီး ၁၉၃၈ တြင္ နယ္ခ်ဲ႕လက္ပါးေစမ်ား၏ ရက္စက္စြာ ႐ိုက္ႏွက္မႈေၾကာင့္ ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္ႏွင့္ မႏၱေလးအာဇာနည္ ၁၇ ဦးတို႔ က်ဆံုးခဲ့ရျခင္း၊ ကုလား-ဗမာ အဓိက႐ုဏ္းျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ားက ေအာ့ႏွလံုးနာကာ ေဒါက္တာဘေမာ္ ဦးေဆာင္ေသာ ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရကို တႏုိင္ငံလံုးက ဝိုင္းဝန္း ႐ႈတ္ခ်ခဲ့ၾကသည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္လည္း အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ မ်ဳိးခ်စ္ပါတီမွ ဂဠဳန္ဦးေစာ တင္သြင္းသည့္ ေဒါက္တာဘေမာ္ ေခါင္းေဆာင္သည့္ ၫြန္႔ေပါင္းအစိုးရအေပၚ အယံုအၾကည္မရိွအဆိုကို မဲခြဲရာ ေထာက္ခံမဲ ၇၀၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၃၇ မဲျဖင့္ အဆိုႏိုင္ခဲ့သျဖင့္ ေဒါက္တာဘေမာ္ အစိုးရ ျပဳတ္က်သြားေလသည္။

          ၁၉၃၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁ ရက္ေန႔ (အခ်ဳိ႕က ေအာက္တိုဘာလ ၁ ရက္ေန႔ဟု ဆို) တြင္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေသြးစည္းေဆာင္ရြက္ရန္ တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးသခင္မ်ား၊ ငါးပြင့္ဆိုင္၊ ဆင္းရဲသားဝံသာႏု၊ ေနျပည္ေတာ္ စသည့္ အဖြဲ႔မ်ားပူးေပါင္းလက္တြဲ၍ ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း (Burma Freedom Bloc) ကို ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္လိုက္သည့္အခါ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ တင္ေျမႇာက္ခံ ရသည္။ ထိုစဥ္က ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္ကို ႐ိုက္သတ္သည့္ ေဒါက္တာဘေမာ္ႏွင့္ မဟာမိတ္ ဖြဲ႔ရေကာင္းလားဟု တို႔ဗမာအစည္းအ႐ုံးမွ အခ်ဳိ႕ေသာအင္အားစုမ်ားက မေက်နပ္ၾကေခ်။ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ကို ပိုမိုအင္အားႀကီးသည့္ အမ်ဳိးသားအင္အားႏွင့္ တိုက္ရမည္ဟု ရွင္းျပမွ သေဘာေပါက္လာၾကသည္။

          ၁၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၆ ရက္ေန႔တြင္ ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း၏ေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာ ဘေမာ္ အဖမ္းခံရသည္။ ထို႔ေနာက္ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔တြင္ ေထာင္ဒဏ္တႏွစ္ အျပစ္ေပး၍ မႏၱေလးေထာင္သို႔ ပို႔ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ေအာက္တိုဘာ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ မႏၱေလးေထာင္မွ မိုးကုတ္ ေထာင္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့သည္။ ဂ်ပန္တပ္မ်ား ျမန္မာျပည္သို႔ ဝင္ေရာက္လာၿပီးေနာက္ ၁၉၄၂ ဧၿပီ ၁၃ ရက္ေန႔တြင္ ေဒါက္တာဘေမာ္ မိုးကုတ္ေထာင္မွ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္သြားသည္။

          ဂ်ပန္ကင္ေပတိုင္စစ္ပုလိပ္အဖြဲ႔က ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ေမ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ မိုးကုတ္ေထာင္မွ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္သြားေသာ ေဒါက္တာဘေမာ္ကို ဂ်ပန္တပ္မေတာ္ဌာနခ်ဳပ္ရိွရာ ေမၿမိဳ႕ (ျပင္ဦးလြင္) သို႔ ေခၚေဆာင္သြားသည္။   

          ယင္းေနာက္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာျပည္ရိွ ဂ်ပန္စစ္တပ္မ်ား၏ စစ္ေသနာပတိ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အီးဒါးက ျမန္မာျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စီစဥ္မႈေကာ္မတီ (Provisional Administrative Committee)တြင္ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခဲ့၍ ေကာ္မတီကို ဖြဲ႔စည္းေစသည္။ ယင္းအဖြဲ႔တြင္ ေဒါက္တာသိမ္းေမာင္၊ သခင္ျမ၊ ဗႏၶဳလဦးစိန္၊ သခင္ထြန္းအုပ္၊ သခင္ႏု၊ ဓားမဦးဘသိန္း၊ ဦးလွေဖႏွင့္ သခင္ဗစိန္တို႔ ပါဝင္ၾကေလသည္။

          ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔ နံနက္ ၈ နာရီတြင္ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ ဗဟိုဌာန ျဖစ္ေသာ အစိုးရအိမ္ေတာ္၌ ေဒါက္တာဘေမာ္အား နန္းရင္းဝန္(ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္)အျဖစ္ ဂ်ပန္ စစ္ေသနာပတိ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အီးဒါးက ခန္႔အပ္ခဲ့သည္။ နန္းရင္းဝန္ ေဒါက္တာဘေမာ္က အစိုးရ အဖြဲ႔သစ္ဖြင့္ပြဲတြင္ “ဂ်ပန္တပ္မေတာ္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး၏လက္ေအာက္တြင္ ဖြဲ႔စည္းလိုက္ေသာ ေခတ္သစ္ ျမန္မာျပည္အစိုးရကို ကၽြႏု္ပ္တို႔ ယေန႔ေတြ႔ျမင္ၾကရၿပီ။ ဤေခတ္သစ္ အစိုးရသည္ ျမန္မာျပည္တြင္ ေခတ္သစ္ထူေထာင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ေခတ္သစ္အစိုးရ၏ လုပ္ငန္းအစီအစဥ္ ျဖစ္ေသာ ဝါဒစည္းမ်ဥ္းမ်ားကို ေၾကညာခဲ့သည္။

          ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ တို႔ဗမာဆင္းရဲသား အစည္းအ႐ုံးကုိ ဖြဲ႔စည္းသည့္အခါ အစည္းအ႐ုံးေခါင္းေဆာင္ အာဏာရွင္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ရွင္ဘုရင္ဆန္ဆန္ အခမ္းအနားကို ႀကိဳက္သည္။ လိုတာထက္ပိုၿပီး အစည္းအေဝးျဖစ္ေစ၊ အခမ္းအနားတခုခုျဖစ္ေစ သူ ဝင္မလာမီ အခမ္းအနားမႉးက “အဓိပတိ အရွင္မင္းႀကီး ႂကြခ်ီလာပါေတာ့မည္။ တိတ္ေစ” ဟု ေအာ္သည့္အခါ အားလံုး ၿငိမ္ေနရသည္။

          ဂ်ပန္ဧကရာဇ္ဘုရင္ ဟီ႐ုိဟီတုိ (၁၉၀၁-၁၉၈၉) က ေဒါက္တာဘေမာ္ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္တို႔အား ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၊ တုိက်ဳိၿမိဳ႕သို႔ ဖိတ္ေခၚ၍ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ေဒါက္တာဘေမာ္အား တက္ေန ပထမတန္းဘြဲ႔တံဆိပ္ႏွင့္ စလြယ္ႀကီး၊ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးသခင္ျမႏွင့္ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး ေဒါက္တာသိမ္းေမာင္တို႔အား မြန္ျမတ္ေသာဘ႑ာ ဒုတိယတန္းဘြဲ႔တံဆိပ္ႏွင့္ ဗမာ့ကာကြယ္ေရး တပ္မေတာ္ စစ္ေသနာပတိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအား တက္ေနတတိယတန္း ဘြဲ႔တံဆိပ္ႏွင့္ စလြယ္လတ္တို႔ကို ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။

          ဂ်ပန္စစ္ေသနာပတိ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ကာဝါဘီ က စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရက္ေန႔ နံနက္ ၇ နာရီ ၃၀ မိနစ္တြင္ လြတ္လပ္ေရးေပး၍ ဗမာႏုိင္ငံအစိုးရ ဖြဲ႔စည္းသည့္အခါ ႏိုင္ငံေတာ္ အဓိပတိအျဖစ္ ဗမာႏိုင္ငံအစိုးရအဖြဲ႔ကို ဦးေဆာင္ေစခဲ့သည္။

          ၁၉၄၄ ၾသဂုတ္၂၃တြင္ ေခတၱျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဂ်ပန္သံအမတ္ မစၥတာကီတာဇာဝါႏွင့္ သံမႉး မစၥတာရိွမတ္ဇုတို႔က ဂ်ပန္ဧကရာဇ္ ဘုရင္မင္းျမတ္ကိုယ္စား The Grand Cordon of the Imperial Order of the Rising Sun with the Poulownia flower ဘြဲ႔တံဆိပ္ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ စံအိမ္ေတာ္ဧည့္ခန္းမ၌ ႏိုင္ငံေတာ္အဓိပတိ ေဒါက္တာဘေမာ္အား အပ္ႏွင္း၍ ဂ်ပန္ဧကရာဇ္ မင္းျမတ္၏ သဝဏ္လႊာကို ဆက္သခဲ့သည္။

          ထို႔ေနာက္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ ဖတပလ မွ ျမန္မာႏိုင္ငံတဝန္းလံုး ဖက္ဆစ္ေတာ္လွန္ေရးဆင္ႏႊဲ၍ မဟာမိတ္တပ္မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္လာေသာအခါ ဂ်ပန္ေခတ္ျမန္မာအစုိးရ အဓိပတိႀကီး ေဒါက္တာဘေမာ္ႏွင့္ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္မ်ားႏွင့္ မိသားစုမ်ား ည ၉း၃၀ နာရီခန္႔တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွ ထြက္ခြာခဲ့ေလသည္။ စစ္ေျပးအစိုးရ အဓိပတိ ေဒါက္တာဘေမာ္ အစိုးရအဖြဲ႔သည္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ယိုးဒယား-ျမန္မာ ေသမင္းတမန္မီးရထားလမ္းအတိုင္း မီးရထားျဖင့္ ယိုးဒယား(ထိုင္း)ႏိုင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္သြားသည္။ ယင္းေနာက္ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ယိုးဒယားႏိုင္ငံမွတဆင့္ ကေမာၻဒီးယား၊ ကေမာၻဒီးယားမွတဆင့္ ထိုင္ဝမ္ကၽြန္းသို႔ ေလယာဥ္ျဖင့္ ထြက္ခြာသြားသည္။ ယင္းေနာက္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရိွသြားသည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္ လြတ္ေျမာက္သြားေသာ္လည္း ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ ၿဗိတိသွ်စစ္ဘက္ဆိုင္ရာတို႔က စစ္ေျပးအစုိးရ အဓိပတိ ေဒါက္တာဘေမာ္၏ဇနီး ေဒၚခင္မမေမာ္၊ သားသမီးမ်ားႏွင့္ ယင္းတို႔၏လံုျခံဳေရးအရာရိွ ဗိုလ္ရန္ႏိုင္ (ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္) တို႔အား ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။

          ဂ်ပန္တို႔လက္နက္ခ်ၿပီးေနာက္ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတြင္ တိုက်ဳိၿမိဳ႕သို႔သြားေရာက္၍ ၿဗိတိသွ်တပ္ဖြဲ႕မွ ဗိုလ္မႉးႀကီးဖစ္ဂ်က္စ္ (Col.Figesse) ထံ လက္နက္ခ်ခဲ့သည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ ဘူဂါမိုအက်ဥ္းေထာင္တြင္ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လအထိ အက်ဥ္းက်ခံရၿပီးေနာက္ ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔တြင္ ျပန္လည္ေရာက္ရိွခဲ့သည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရိွၿပီးေနာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ဦးေဆာင္ေသာ ဖဆပလအဖြဲ႔ႀကီးသို႔မဝင္ေတာ့ဘဲ သီးျခား ‘မဟာဗမာ’ ပါတီကို တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ ေအာင္ဆန္း-အက္တလီ စာခ်ဳပ္ကို မေထာက္ခံဘဲ ျပင္းထန္စြာ ေဝဖန္႐ႈံ႕ခ် ကန္႔ကြက္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ဧၿပီလ ၉ ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပေသာ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ဂဠဳန္ဦးေစာ၊ သခင္ဗစိန္တို႔ႏွင့္ ေပါင္း၍ ‘ေစာ၊ စိန္၊ ေမာ္’ မဟာမိတ္ဖြဲ႔ကာ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား လုပ္ၾကံခံရေသာအခါ အတိုက္အခံ ႏုိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္တဦးအျဖစ္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔မွ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔အထိ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပုဒ္မ (၅) အရ အက်ဥ္းခ်ခံရသည္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ အမ်ဳိးသားေပါင္းစံုမဟာအဖြဲ႔ နာယကအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္သည္။ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ထပ္မံ အက်ဥ္းခ်ခံရသည္။

          ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ၁၉၂၆ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ ေဒၚခင္မမေမာ္ႏွင့္ လက္ထက္၍ သားသံုးဦး (ဇာလီေမာ္၊ ဗညားေမာ္၊ ေနတာေမာ္)၊ သမီးေလးဦး (တင္ဇာေမာ္၊ ေဒါက္တာမာလာေမာ္၊ ေဒါက္တာသီတာေမာ္၊ ဥမၼာေမာ္) တို႔ကို ေမြးဖြားထြန္းကားခဲ့သည္။ ဇနီးျဖစ္သူ ေဒၚခင္မမေမာ္မွာ ခင္ပြန္းသည္၏ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အကူအညီ အေထာက္အပံ့ေပးႏိုင္၍ ထူးခၽြန္ထက္ျမက္ေသာ အမ်ဳိးသမီးတဦးအျဖစ္ ထင္ရွားသည္။ ဂ်ပန္ေခတ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔ ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ Break through in Burma: Memories of a Revolution ၁၉၃၉-၁၉၄၆ (႐ုန္းထြက္ခဲ့ေသာ ျမန္မာျပည္) ဟူေသာ စာအုပ္ကိုေရးသား၍ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေယးတကၠသိုလ္မွ ပံုႏိွပ္ထုတ္ေဝခဲ့သည္။ သူတို႔၏ အျခားထင္ရွားေသာ စာအုပ္မ်ားမွာ Buddhist Mysticism; A Psychological Study (၁၉၂၄) ႏွင့္ New Order Plan for Burma (၁၉၅၀) တို႔ျဖစ္သည္။

          ျမန္မာသမိုင္းတေကြ႔တြင္ ထင္ရွားခဲ့ေသာ ေဒါက္တာဘေမာ္သည္ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၉ ရက္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္း အမွတ္ ၈၁(က) ေနအိမ္၌ ကြယ္လြန္ခဲ့ေလသည္

ေဆးထိုးရန္ မလို ( ေက်ာ္သူ)

ေဆးထိုးရန္ မလို

ေက်ာ္သူ

ေမ ၂၄၊ ၂၀၁၀

   ၂၁.၅.၂၀၁၁ စေနေန႔တြင္ ကြယ္လြန္သြားေသာ ဦးေက်ာ္စိန္ အသက္ (၉၆) ႏွစ္၏ ႐ုပ္အေလာင္းအား အေဝးေရာက္ေနေသာ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္း ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမ ေျမးျမစ္မ်ား ေနာက္ဆံုး ၾကည့္႐ႈဂါရဝျပဳၾကရန္ရည္႐ြယ္၍ မိမိတို႔ေနအိမ္႐ွိရာ အမွတ္ (၉၆)၊ ၁၁ လမ္း၊ လမ္းမေတာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ၃ ရက္ထား႐ွိရန္အတြက္ နာေရးကူညီမႈအသင္း(ရန္ကုန္)သို႔ ဆက္သြယ္ အကူအညီ ေတာင္းခံလာခဲ့သည္။

     ယခင္က ဤကဲ့သို႔ နာေရးျဖစ္ရပ္မ်ား ႀကံဳေတြ႔ပါက ႐ုပ္အေလာင္း (သို႔) ႐ုပ္ကလပ္အား မပုပ္မသိုးရန္ ေဆးထိုးျခင္း၊ သက္ဆိုင္ရာသုႆန္မ်ား႐ွိ အေအးခန္းတြင္ ထား႐ွိေစခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ယခုျဖစ္ရပ္သည္ ကာယကံ႐ွင္တို႔မွ မိမိတို႔ ေနအိမ္တြင္သာ ထား႐ွိလိုေသာ ဆႏၵ႐ွိပါ၍ ၆.၅.၂ဝ၁၁ (ေသာၾကာေန႔) နံနက္ (ဝ၈းဝဝ) နာရီအခ်ိန္တြင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ သီတဂူသာသနာျပဳအဖြဲ႔ ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာ အ႐ွင္ဉာဏိႆရ (D.Liit, Ph.D) နာေရးကူညီမႈအသင္း(ရန္ကုန္)အတြက္ ႐ုပ္ကလပ္ (အေလာင္း) ျပင္ဆင္ထား႐ွိခ်ိန္၌ အသံုးျပဳႏိုင္ရန္ ေလေအးစနစ္သံုး လက္တြန္းလွည္း ၄ စီးအား သဒၵါတရားၾကည္လင္စြာျဖင့္ လွဴဒါန္းေပးအပ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယင္းျဖစ္ရပ္အား အကူအညီေပးရန္အတြက္ အခြင့္သာခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ႀကီး လွဴဒါန္းထားေသာ ေလေအးစနစ္သံုး လက္တြန္းလွည္း တစီးအား အမွတ္ (၉၆)၊ ၁၁ လမ္း၊ လမ္းမေတာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ပို႔ေဆာင္ကာ အသံုးျပဳလွ်င္ လိုက္နာရမည့္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားအား သေဘာတူညီခ်က္ယူ၍ (အခမဲ့) ကူညီခဲ့သည္။         

         ယေန႔ ၂၃.၅.၂၀၁၁ တနလၤာေန႔ နံနက္ ၁၂း၀၀ နာရီအခ်ိန္တြင္ နာေရးကူညီမႈအသင္း(ရန္ကုန္)မွ အသင္းသားမ်ား နာေရးေနအိမ္သို႔ သြားေရာက္၍ ေလေအးစနစ္သံုး လက္တြန္းလွည္းေပၚမွ ႐ုပ္အေလာင္းအား မွန္ေခါင္းထဲသို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ကာ ျပင္ဆင္ခဲ့ၾကသည္။ ႐ုပ္အေလာင္းမွာ အနံ႔အသက္ ထြက္႐ွိျခင္းမ႐ွိ။ အသက္႐ွိေနသည့္အလား အိပ္စက္ေနသကဲ့သို႔ပင္ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သီတဂူဆရာေတာ္ႀကီး၏ ကုသိုလ္ေရးေပးဆပ္မႈတို႔သည္ အက်ဳိး႐ွိစြာ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ႐ုပ္အေလာင္းအား ေန႔လည္ ၂း၀၀ နာရီအခ်ိန္တြင္ ထိန္ပင္ သုႆန္သို႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ အသံုးျပဳလွ်က္႐ွိေသာ နိဗၺာန္ယာဥ္ႀကီးျဖင့္ ပို႔ေဆာင္သၿဂႋဳဟ္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္။        

         ထို႔ေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ ေနအိမ္တြင္ထား႐ွိလိုေသာ ႐ုပ္အေလာင္းမ်ား၊ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသြားေသာ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ႐ုပ္ကလပ္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းတိုက္တြင္ထား႐ွိ အပူေဇာ္ခံရန္အတြက္ ၾကာ႐ွည္ခံ မပုပ္မသိုးေစရန္ ေဆးထိုးျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ရန္ မလိုအပ္ေတာ့ေခ်။ ထိုကဲ့သို႔ ၾကာ႐ွည္ခံ မပုပ္မသိုးေစရန္ ေဆးထိုးျခင္းမ်ားကိုျပဳလုပ္ပါက ႐ုပ္အေလာင္း၏ အသားအရည္တို႔မွ မဲျပာလာျခင္းႏွင့္ ႐ုပ္အေလာင္းအား မွန္ေခါင္းထဲသို႔ ေျပာင္းေ႐ႊ႕ရာ၌ ထိုးေဆးေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာေသာ အနံ႔ အသက္မ်ားသည္ လူတို႔အား ေဘးဥပါဒ္ျဖစ္ေစျခင္းႏွင့္ လာေရာက္ၾကည့္႐ႈၾကေသာ ဧည့္ပရိတ္သတ္တို႔အားလည္း ယင္းအနံ႔အသက္ေၾကာင့္ က်န္းမာေရး ထိခိုက္ေစႏိုင္ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ ေလေအးစနစ္သံုး ႐ုပ္အေလာင္းတင္ လက္တြန္းလွည္းအား အသံုးျပဳလိုပါက ေနရာထိုင္ခင္း က်ယ္ဝန္းျခင္း၊ လွ်ပ္စစ္မီး ပံုမွန္လာျခင္းတို႔အေပၚတြင္ မူတည္၍ (အခမဲ့) ကုသိုလ္ျဖစ္ ကူညီမႈမ်ားကို နာေရးကူညီမႈအသင္း(ရန္ကုန္)မွ ငွားရမ္းအသံုးျပဳရာတြင္ လိုက္နာရမည့္ စည္းကမ္းခ်က္မ်ားအား သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုး၍ ေပးဆပ္ႏိုင္ေတာ့မည္ျဖစ္ပါသည္။

စာေရးဆရာ ေအာင္သင္းေျပာတဲ့ ျမန္မာ့ပညာေရး

စာေရးဆရာ ေအာင္သင္းေျပာတဲ့ ျမန္မာ့ပညာေရး

 မ်ဳိးသန္႔ | အဂၤါေန႔၊ ေမလ ၂၄ ရက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၂၀ နာရီ ၁၅ မိနစ္



ခ်င္းမိုင္ (မဇၩိမ) ။     ။ ဆရာေအာင္သင္းသည္ ၁၉၅၈  ခုႏွစ္က ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သို႔ ေက်ာင္းသားတဦးျဖစ္ၿပီး၊ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ နည္းျပ၊ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္တြင္ ျပင္ဦးလြင္ စစ္တကၠသိုလ္ ျမန္မာစာဌာန၏ လက္ေထာက္ကထိကအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ယင္းအျပင္ အလြတ္ပညာသင္ အထက္တန္းေက်ာင္းမ်ားတြင္ ျမန္မာစာ နည္းျပအျဖစ္ သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးခဲ့သည္။

ဆရာသည္ ပညာေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ေဆာင္းပါးမ်ား လူငယ္မ်ားတိုးတက္ေရးအတြက္ စာေပမ်ား စသည့္ စာအုပ္၊ ေဆာင္းပါးမ်ား စုစည္းမႈႏွင့္ ဘာသာျပန္ စာအုပ္ေပါင္း ၄ဝ ေက်ာ္ကို ေရးသားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ဆရာသည္ အသက္ ၈၅ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္ၿပီး လူငယ္ျပဳျပင္ေရးစာေပမ်ား ေရးသားေနဆဲျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔ လူငယ္ျပဳျပင္ေရး စာေပေဟာေျပာပြဲမ်ားကိုလည္း လိုက္လံေဟာေျပာေနသည္။

ဆရာျဖတ္သန္းခဲ့သည့္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ပညာေရးအေျခအေန၊ လက္ရွိျဖစ္ေနသည့္ ျမန္မာ့ပညာေရး၊ ပညာေရး ဝန္ထမ္းမ်ား လာဘ္စားမႈအေပၚဆရာအျမင္၊ ယခု အစိုးရအေပၚ ဆရာ၏ ပညာေရး သံုးသပ္ခ်က္၊ အနာဂတ္ ပညာေရးေမွ်ာ္မွန္းခ်က္၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ လူငယ္မ်ားအေပၚဆရာ၏ ဆံုးမစကားမ်ား စသည္တို႔ကို မဇၩိသတင္းေထာက္ မ်ဳိးသန္႔က ေမးျမန္းထားပါသည္။

(ေမလ ၂၅ ရက္ေန႔မွ ၃၁ ရက္ေန႔အထိသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရးဝန္ၾကီးဌာန၏ ေက်ာင္းအပ္ႏွံေရး သီတင္းပတ္လည္း ျဖစ္သည္။)



ပထမဆံုး ေမးခ်င္တာက ဆရာတို႔ ျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အေျခအေနနဲ႔ ပညာေရးဌာနေတြ အေၾကာင္း ေျပာျပေပးပါ။



“ပညာေရးဌာနမွာ အရင္တုန္းက Senate ရွိတယ္၊ Council ရွိတယ္။ Senate နဲ႔ Council က ဆံုးျဖတ္တာ။ သမၼတတို႔ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္တို႔က
 ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဘက္က။ ဘာမွ တကၠသိုလ္ကို ေျပာခြင့္မရွိဘူး။ သူက ေထာက္ပ့ံေပးရတာပဲ ရွိတယ္။ တကၠသိုလ္က သူ႔ရန္ပံုေငြနဲ႔သူ သူ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔သူ။ က်ေနာ္တို႔ ရန္ကုန္တကၠသုိလ္ထဲမွာ ကိုယ္ပိုင္ေဆး႐ံု ရွိခဲ့တယ္၊ ကိုယ္ပိုင္ ျမဴနီစီပယ္လိုဟာမ်ဳိး ရွိတယ္၊ အလုပ္သမား တန္းလ်ားေတြ ရွိခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ကို Senate က ျပ႒ာန္းတယ္၊ Council က အုပ္ခ်ဳပ္တယ္။ ဒီလိုသြားခဲ့တာ အစိုးရက ဘာမွ ေျပာပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ အဂၤလိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ လက္ထက္မွာေတာင္ ဘုရင္ခံက ဘာမွ ေျပာပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ ခင္ဗ်ားျပန္စဥ္စားရင္ သိလိမ့္မယ္။ ၁၉၂ဝ သပိတ္ေမွာက္မႈ ေပၚေပါက္ခဲ့ေတာ့ ဘုရင္ခံက ကန္႔ကြက္ခဲ့တာပဲ။ ဒါေပမဲ့ ရမယ့္မရဘဲနဲ႔”

၁၉၆၂ မတိုင္ခင္က အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဟာ အေကာင္းဆံုးလို႔ ဖတ္မွတ္ဖူးပါတယ္။ အခုက်ေတာ့ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနတဲ့ အေနအထားလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ပါလဲ။

“ပညာေရးစနစ္က ပ်က္သြားတာက ႏုိင္ငံေရးစနစ္ေၾကာင့္ ပ်က္သြားတာ။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီ ပညာေရးရဲ႕ အေပၚကို အစိုးရက လႊမ္းမိုးသြားတယ္။ အမွန္က အစိုးရသည္ သူ႔ေပၚလစီနဲ႔ သူသြား။ အဲဒီ ေပၚလစီနဲ႔ကိုက္ေအာင္ ပညာေရးကလုပ္။ အထက္တန္းထိေအာင္ကေတာ့ ပညာေရးဝန္ၾကီးဌာနေအာက္ ထားလိုက္ေတာ့။ တကၠသိုလ္ရဲ႕ အထက္ဘက္မွာ အရင္တုန္းက ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ကေတာင္ မလႊမ္းမိုးႏိုင္ဘူး၊ သမၼတ ကေတာင္ မေျပာႏိုင္ဘူး”

အခုေခတ္ လူငယ္ေတြ လြတ္လပ္စြာ ပညာသင္ၾကားခြင့္ မရွိဘူးလို႔ ညည္းၾကပါတယ္။ ဒီေက်ာင္းသားေတြကို ဆရာ ဘာေျပာခ်င္ပါလဲ။

“အဲဒါေတာ့ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက လြတ္လပ္ခြင့္ဟာ ေပးသင့္တဲ့ေနရာေတြမွာ ေပးကိုေပးသင့္တယ္။ လြတ္လပ္စြာ ဖြံ႔ၿဖိဳးခြင့္ေပးတာဟာ သူတို႔ကို လြတ္လပ္စြာ ေအာ္ဟစ္ေႂကြးေၾကာ္ခြင့္၊ သူပုန္ထခြင့္ ေပးတာမဟုတ္ဘူး။ အဲဒီဥစၥာကို ပညာရွင္ေတြက နားကိုလည္ရမယ္၊ ေက်ာင္းသားေတြ ကိုယ္တိုင္ကလည္း နားလည္ရမယ္။ ငါတို႔ လြတ္လပ္ေနျခင္းသည္ အစိုးရကို ပုန္ကန္ဖို႔ မဟုတ္ဘူး၊ အစိုးရကို ဖီဆန္ဖို႔ မဟုတ္ဘူး၊ ငါတို႔ပညာေရးကို လြတ္လပ္စြာ ေတာင္းဆိုခြင့္သာလွ်င္ ျဖစ္တယ္”

လူငယ္ေတြ ပညာတပိုင္းတစနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားထြက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကတယ္။ ဒါဟာ ျပည္တြင္းမွာ ပညာေရး အေျခအေန နိမ့္က်ေနတာေၾကာင့္လား။

“ပညာေရး နိမ့္က်မႈေၾကာင့္ မဟုတ္ဘူးဗ်။ က်ေနာ္ေျပာမယ္ ကိုယ့္တိုင္းကိုယ့္ျပည္ထဲမွာ အခြင့္အလမ္း ရွားပါးတာ ရွိတယ္။ အဲဒါက်ေတာ့ က်ေနာ္ မေျပာတတ္ေတာ့ဘူး။ အဲဒါက်ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔လည္း ဆိုင္တယ္၊ စီးပြားေရးနဲ႔လည္း ဆိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဟာ သိပ္ကြာတာ မဟုတ္ဘူး။ တိုင္းျပည္တျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးကို လုပ္ရတာ။ အဲဒီႏွစ္ခုလံုး မေကာင္းလို႔ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေကာင္းလို႔ေသာ္လည္းေကာင္း တခုခု ညံ့လို႔ ဒီလိုျဖစ္ေနတာေပါ့ဗ်ာ၊ ဒါပဲရွိတာေပါ့ဗ်ာ”

အစိုးရဲ႕ ပညာေရး အသံုးစရိတ္ေပၚမွာလည္း သိပ္နည္းလြန္းတယ္ဆိုၿပီး ေဝဖန္ၾကပါတယ္။ ဆရာေကာ ဘယ္လိုထင္ပါသလဲ။

“က်ေနာ္ တခုပဲေျပာမယ္။ မိသားစုတစုမွာ က်န္းမာေရးစရိတ္က ပထမဆံုး၊ ဒုတိယက ပညာေရး၊ ကိုယ့္သားသမီး က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးထက္ အေရးၾကီးတာ မိဘေတြမွာ မရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ မိသားစုမွာရွိတဲ့ မိဘႏွစ္ပါးက သားသမီးရဲ႕ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရးအတြကို တကယ့္ကို ရက္ရက္ေရာေရာ၊ ကိုယ္ထမင္းတလုတ္ ေလွ်ာ့စားၿပီးေတာ့ သို႔မဟုတ္ရင္ ကိုယ္လံုခ်ည္ တထည္ေလွ်ာ့ဝတ္ၿပီးေတာ့ ေထာက္ပ့ံရင္ အဲဒီမိသားစု ၾကီးပြားတာပဲ။ တိုင္းျပည္တျပည္မွာလည္း အဲဒီလိုပဲ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးကို ရန္ပံုေငြ ဘယ္ေလာက္ထားသလဲ၊ ဘတ္ဂ်က္ ဘယ္ေလာက္ေပးသလဲ၊ ဒီအေပၚမွာ မူတည္တာပဲ။ သူတို႔ (အစိုးရ) ဘယ္ေလာက္ေပးသလဲ က်ေနာ္မသိဘူး”


ပညာေရးအေျခအေန နိမ့္က်မႈနဲ႔ တျခား ဆိုးတဲ့အေျခအေနေတြဟာ အစိုးရစီမံခန္႔ခြဲမႈ ၫံ့တာေၾကာင့္လို႔
 ေဝဖန္ၾကတဲ့ အေပၚမွာေကာ။

“ေကာင္းၿပီ။ က်ေနာ္ လူငယ္ေတြကို မင္း .. ငါနဲ႔ ေျပာေလ့ရွိတယ္။ မင္းဒီစနစ္ၾကီးကို မၾကိဳက္ဘူး။ ဒီပညာေရးစနစ္ေၾကာင့္၊ ဒီအစုိးရေၾကာင့္ မင္း မေက်နပ္ဘူးလို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့ မင္း ေျပာင္းႏုိင္လား၊ မေျပာင္းႏိုင္ဘူး။ မေျပာင္းႏိုင္ရင္ မင္းကိုယ္မင္း တနည္းနည္းနဲ႔ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ေပါ့။ အဖ်င္းဆံုး စာဖတ္ေနရမယ္၊ ဆည္းပူးေနရမယ္။ တဖက္သားမွာ ရရွိႏိုင္တဲ့ ပညာရပ္ကို ေမးျမန္းဆည္းပူးရမယ္။ အဲဒီေတာ့ မင္းဘဝမင္း ဟိုအၿငိဳးထား ဒီအၿငိဳးထား၊ ဟိုအျပစ္တင္ ဒီအျပစ္တင္နဲ႔ဆိုေတာ့ မင္းဘာသာမင္း ေနာက္ဆံုးပိတ္ ေအာက္တန္းက်႐ံုပဲ ရွိမယ္”

သင္ၾကားေရစနစ္ေတြမွာ ကေလးဗဟိုျပဳသင္ၾကားေရးစနစ္၊ ဆရာဗဟိုျပဳ သင္ၾကားေရစနစ္ ဆိုၿပီးေတာ့
 ေျပာၾကဆိုၾကပါတယ္။ ဆရာကေကာ ဘယ္သင္ၾကားေရးစနစ္ကို အေလးေပးလဲ။

“တကယ့္ပညာေရးမွာ အေကာင္းဆံုးက တခုတည္း က်ေနာ္ေျပာမယ္။ ဘုရားက သူက သင္ေပးတာ မဟုတ္ဘူး။ သူက ေမးသြားတာ။ ဘုရားရဲ႕ သင္ၾကားေရးစနစ္ကိုလည္း ခင္ဗ်ား .. ေသခ်ာၾကည့္ပါ။ သူက ေမးသြားတာခ်ည္းပဲ။ သူကေနၿပီးေတာ့ ဒါကို က်က္၊ ဒါကိုမွတ္လို႔ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ ဤအရာကို သင္မည္သို႔ ယူဆသနည္း၊ ဒါကို သြားတာ ဆိုခေရးတီးရဲ႕ သင္ၾကားနည္းကလည္း ဒီအတိုင္းပဲ။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ပညာေရး သီဝရီေတြထဲမွာလည္း ကေလးေတြကို ဒီဟာမွတ္၊ ဒီဟာမွတ္လို႔ ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး။ သူ႔စဥ္းစားဉာဏ္ကို ႏႈိးေပးရတာ။ သူ႔ဘာသာသူ စဥ္းစားတတ္ေအာင္ လုပ္ေပးရတာ။ ကေလးကို စဥ္းစားတတ္ေအာင္ လုပ္ေပးတတ္ေလေလ၊ ကေလးစဥ္းစားေလေလ အဲဒီဆရာ ေအာင္ျမင္ေလေလပဲ။ က်ေနာ္ေတာ့ အဲဒီလို သေဘာေပါက္တယ္”

သင္ၾကားမႈ သင္ယူမႈ အေထာက္အကူ ပစၥည္းေတြကေကာ။

“အဲဒီ ပစၥည္းကိရိယာေပါ့ဗ်ာ။ မူလတန္းလိုဟာမ်ဳိးမွာေတာ့ သိပ္အေရးမၾကီးေပမယ့္ အထက္တန္းလို ဟာမ်ဳိးက်ေတာ့ ဥပမာ က်ေနာ္တုိ႔ သိေလာက္ေတာ့ ဘာမွမရွိဘူး။ ပန္းခ်ီကားခ်ပ္ေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမရွိဘူး။ ႐ုပ္ပံုကားခ်ပ္ေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမရွိဘူး။ ဒါ က်ေနာ္ သိသေလာက္ေျပာတာ။ ေက်ာင္းၾကီးေတြေတာ့ ရွိခ်င္ရွိမွာေပါ့။ နယ္ေတြမွာေတာ့ ဘာမွမရွိဘူး”

ပညာေရးဌာနေတြ ေက်ာင္းေတြမွာ လာဘ္စားမႈေတြကို ရန္ကုန္အစိုးရက တေလာက ထုတ္ေဖာ္တယ္လို႔ ၾကားပါတယ္ အဲဒီအေပၚမွာေကာ။

“ဒါက သက္ဆိုင္ရာ ဆရာ/ဆရာမေတြရဲ႕ ပညာေရးမွာ လာဘ္စားမႈေခၚတာေပါ့။ အတန္းတင္ေပးတာ အဆင့္ ၁/၂/၃ ေပးတာ၊ ေက်ာင္းဝင္ခြင့္ေတာင္းတာ၊ အဲဒါမ်ဳိးေတြ အမ်ားၾကီးေပါ့။ အဲဒါေတြက ပ်က္စီးေနတာ ေတာ္ေတာ္ၾကာၿပီ။ အခုလို လုပ္လိုက္တယ္ဆိုတာ က်ေနာ္ေတာ့ တကယ္ဝမ္းသာတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဌာနေတြရဲ႕ လာဘ္စားမႈေတြထဲမွာ ပညာေရးနဲ႔ က်န္းမာေရး လာဘ္စားမႈေလာက္ဆိုးတာ တခုမွ မရွိဘူးလို႔ က်ေနာ္က ေျပာခ်င္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ တိုင္းျပည္တျပည္ရဲ႕ အေျခခံအုတ္ျမစ္က က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးပဲ”

ဆရာ ပညာေရးမွာ တာဝန္ယူခဲ့တုန္းကေကာ ဒီအေျခအေနေတြ ရွိခဲ့လား။

“အရင္တုန္းကေတာ့ ၇ တန္းဆုိပါေတာ့။ ကိုယ့္ေက်ာင္း ကိုယ္မစစ္ရဘူး၊ ေက်ာင္းခ်င္း လဲစစ္ရတယ္။ ခ႐ိုင္ခ်င္း လဲစစ္ရတယ္။ က်ေနာ္ဆို အလယ္တန္းျပလုပ္တုန္းက ေရနံေခ်ာင္းက အေျဖလႊာကို က်ေနာ္စစ္ရတာ။ အခုဟာက ကိုယ့္ေက်ာင္း ကိုယ္စစ္ဆိုေတာ့ လုပ္ခ်င္တာ လုပ္လိုက္ၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္က ေရနံေခ်ာင္းကဆုိေတာ့ အေျဖလႊာေတြက ဘယ္သူမွန္း ဘယ္ဝါမွန္းကို မသိဘူး။ က်ေနာ္က ေတာင္တြင္းၾကီးက။ အဲဒီေတာ့ ဆရာ၊ ဆရာမ လာဘ္စားတာေတြက ေဖာ္လို႔ကို မရဘူး။ က်ေနာ္က အရွိကုိအရွိအတိုင္း စစ္ေပးလိုက္တာပဲ။ ေနာက္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ပညာေရးအရာရွိကေန moderate လုပ္တာေပါ့။ ဘယ္ေလာက္ဆို ေအာင္ေပးသင့္တယ္၊ ဘယ္ေလာက္ဆိုက်တယ္ေပါ့။ သူတို႔ဘာသာသူတို႔ လုပ္ၾကတယ္။ အခုဟာက အဲဒီလိုမဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္ေက်ာင္း ကိုယ္စစ္ဆိုေတာ့ လုပ္ခ်င္တိုင္း လုပ္ေနၾကတာကိုးဗ်”


တိုင္းေဒသၾကီး အစိုးရေတြအေပၚမွာ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး တိုးတက္လာဖို႔ ဘယ္ေလာက္ထိ
 ေမွ်ာ္မွန္းလို႔ရႏိုင္လဲ။

“အခုေတာ့ျဖင့္ က်ေနာ္မွန္းတာ သက္ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္ေတြမွာ အရင္ကနဲ႔ မတူေတာ့ဘူး တိုင္းေဒသၾကီးေတြမွာ သူ႔ဘာသူ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေတြရွိတယ္။ အဲဒီဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေတြက အဲဒီ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးမွာ အစြမ္းကုန္ ၾကိဳးစားလာၾကလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ တိုင္းျပည္တျပည္ရဲ႕ အေျခခံမွာ အေရးၾကီးဆံုးအခ်က္က က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရး။ အခု ပညာေရးကို စလုပ္ေနၿပီ။ က်န္းမာေရးကိုလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လုပ္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ထားတယ္”

ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအေပၚမွာေကာ။

“က်ေနာ့္ စိတ္ထဲမွာ က်ေနာ္ အမွန္အတိုင္းေျပာတာ အခု အစိုးရ လုပ္တဲ့ဟာေတြကို အမ်ားၾကီး က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ထားတယ္။ က်ေနာ္ သိပ္ကိုေမွ်ာ္လင့္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္တယ္။ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြ၊ ေက်းလက္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးေတြ၊ ဆင္းရဲသူ ပေပ်ာက္ေရးေတြ အခု ေတာ္ေတာ့္ကို က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ အရင္တုန္းက အဲဒါမ်ဳိး သိပ္မၾကားခဲ့ဖူးဘူး။ အခု ေနျပည္ေတာ္ ဆိုပါေတာ့ဗ်ာ၊ ဌာနခ်ဳပ္ကေနစၿပီး စိတ္ဝင္စားေတာ့၊ နယ္ေတြမွာရွိတဲ့ ေဒသၾကီးဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ေတြကအစ သူတို႔ေတြက အကုန္လံုး လႈပ္ရွားတက္ႂကြ ပါဝင္လာၾကလိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ခ်င္းလည္း အၿပိဳင္အဆိုင္ လုပ္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ ဒီလိုမွ အစြမ္းအစ မျပဳဘူးဆိုရင္ ျပဳတ္ေပါ့ဗ်ာ .. ဒါပဲ။ တတ္ႏုိင္တယ္ က်ဳပ္မေျပာတတ္ဘူး”

ပညာ ပညာလို႔ ေျပာေနၾကတာ ဒီပညာ ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ဆရာဘယ္လို အဓိပၸာယ္ဖြင့္လဲ။

“ပညာဆိုတာ ခင္ဗ်ားေျပာသလို က်ဳပ္လည္းပဲ မေမးရင္ သိတယ္၊ ေမးရင္ မသိေတာ့ဘူးဆုိတာ က်ေနာ္လည္း က်န္ခဲ့တဲ့ ေလးငါး ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ကမွ သေဘာေပါက္တယ္။ သိဂၤသူ႔သမီးေက်ာက္စာမွာ ဆုေတာင္းေလး တခုပါတယ္။ ေရးထားတာ ဘာလဲဆိုေတာ့ .. ငါလည္းတဲ့ ပညာမရွိေသာ မိုက္ေသာ မျဖစ္ဟူ၍တဲ့။ ပညာရွိေသာ အေၾကာင္းကို သိေသာသူ ျဖစ္ရလို၏ဆိုတာ ပညာရွိတယ္ဆိုတာ အေၾကာင္းကို သိတာပဲ”

“အေၾကာင္းအက်ဳိးမသိတဲ့ သူဟာ လူ႔ဘဝမွာ မေအာင္ျမင္ႏိုင္ဘူး။ တိုင္းျပည္တခုရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ပညာမတတ္ရင္ အဲဒီတိုင္းျပည္ ဒုကၡေရာက္တယ္။ ေဆြမ်ဳိးတမ်ဳိးထဲမွာ ေခါင္းေဆာင္လုပ္ေနတဲ့ ဖခင္ျဖစ္ေစ၊ ဘၾကီးျဖစ္ေစ၊ အဖိုးျဖစ္ေစ ဦးေဆာင္ေနတဲ့သူက အေၾကာင္းအက်ဳိးကို ဆင္ျခင္ႏိုင္စြမ္းမရွိရင္ တမ်ဳိးလံုးျပဳတ္ပဲ .. ဒါပဲ။ ေအာက္တန္းက်သြားတာပဲ .. ဒါပဲ။ အဲဒီအထဲကမွ အေၾကာင္းအက်ဳိး ဆင္ျခင္ႏိုင္တဲ့သူက ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္မယ္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြ ဖြံ႔ၿဖိဳးတယ္ဆိုတာ ေခါင္းေဆာင္က အေၾကာင္းအက်ဳိးသိလို႔ေပါ့”

အခ်ိန္ဆိုတဲ့ စကားလံုးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လူငယ္ေတြကို ဆံုးမစကား ေျပာေပးပါဦး။

“က်ေနာ္ စာေတြထဲလည္း ထည့္ေရးတယ္၊ ေဟာေျပာပြဲေတြမွာလဲ ေျပာတယ္။ အရင္ကေတာ့ ဒီေလာက္မေျပာဘူး။ ဘဝဆိုတာဘာလဲ၊ ေမြးတာနဲ႔ ေသတာရဲ႕ ၾကားကာလ မေမြးခင္ ဘဝမျဖစ္ဘူး ေမြးေမြးခ်င္း ေသသြားရင္ ဘဝမရွိဘူး။ အဲဒီၾကားကာလ ၾကားကာလဆိုတာ အခ်ိန္ပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဘဝကို အခ်ိန္နဲ႔ ဖဲြ႔စည္းထားတယ္။ အခ်ိန္ကို တန္ဖိုးထားတာဟာ ဘဝကို တန္ဖိုးထားတာပဲ။ ဘဝကို တန္ဖိုးမထားရင္ အလကား အသံုးမက်တဲ့ ဘဝျဖစ္သြားမယ္။ အသံုးမက်ရင္ ေလာကမွာ အမႈိက္ပဲ။ အမႈိက္ဆိုတာ အသံုးမက်တဲ့ ပစၥည္း .. ဒါပဲ။  အဲဒီေတာ့ ကေလးေတြကို က်ေနာ္ေျပာတယ္ မင္းဟာ အသံုးမက်တဲ့အေကာင္ ျဖစ္ခ်င္သလား၊ အမႈိက္ျဖစ္ခ်င္လား။ ျဖစ္ခ်င္ရင္ ျဖစ္သလိုေန ေအာက္တန္းက်ဖို႔က ၾကိဳးစားေနဖို႔ မလိုဘူး၊ ငါကြ .. တေန႔ ေအာက္တန္းက်ရမယ္လို႔ ၾကိမ္းေနဖို႔ မလိုဘူး”

လူငယ္နဲ႔ တာဝန္ဆိုတဲ့ စကားလံုးအေပၚမွာေကာ။

“က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက ေမြးလာၿပီဆို တာဝန္ရွိတယ္ အဖ်င္းဆံုး အေဖအေမကို လုပ္ေကၽြးဖို႔ တာဝန္ရွိတယ္။ လူငယ္ေတြ တာဝန္မဲ့စကားေျပာတာ က်ေနာ္ မၾကိဳက္ဘူး။ ဒီအစိုးရကို လုပ္ေကၽြးရမယ္ ဘာညာ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္တာဝန္ေတြက ေမြးရာပါတာဝန္ေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီအတြက္ေတာ့ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ရမွာေပါ့။ အစိုးရကို ၾကိဳက္ခ်င္ၾကိဳက္ မၾကိဳက္ခ်င္ေန၊ ဆဲခ်င္ဆဲေန ဒါမွမဟုတ္ ေထာက္ခံခ်င္ ေထာက္ခံ။ သို႔ေသာ္ ကိုယ့္ဘဝေပးတာဝန္ က်ေနရာက္လာတဲ့ တာဝန္ကို သူ ႐ုန္းကန္ရမွာပဲ။ အဲဒီတာဝန္ေတာင္ မဲ့ေနရင္ေတာ့ လူျဖစ္လာတာ မေကာင္းပါဘူး”

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာလူငယ္ေတြကို ဘာမ်ားေျပာခ်င္ပါသလဲ။

“မင္းတို႔ဟာ မိေဝး ဖေဝးေတြ၊ မင္းတို႔ကိုယ္မင္းတို႔ မထိန္းသမွ်ကာလပတ္လံုး ထိန္းေပးမယ့္လူ မရွိဘူး။ အဲဒါ ေျပာခ်င္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က မင္းတို႔ကိုယ္မင္းတို႔ ထိန္းဖို႔အတြက္က သတၱိေကာင္းဖို႔လိုတယ္။ သတၱိဆိုတဲ့ဟာက တေန႔ ငါၾကီးပြားရမယ္ဆိုတဲ့ အဓိ႒ာန္ကို ခိုင္ေနေအာင္ထားတာ။ ငါ့ဘဝကိုငါ အ႐ႈံးမခံဘူး၊ ငါ့ဘဝကိုငါ ဒီ့ထက္ တိုးတက္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ သႏၷိ႒ာန္ခ်ဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီဥစၥာကို ခိုင္ေနေအာင္ ထိန္းထားတဲ့ဟာက သတၱိပဲ။ ထိုးဝံ့ ခုတ္ဝံ့မွ သတိၱမဟုတ္ဘူး။ ခံဝံ့တာလည္း သတၱိပဲ။ အဲဒီသတၱိကို ကိုယ့္စိတ္ကို ျပန္ျပန္ၿပီးေတာ့ ထိန္းယူပါ။ ဥပမာ ဆိုပါေတာ့ ေအာင္သင္းေပါ့၊ ေအာင္သင္း စိတ္ဓာတ္မက်နဲ႔ ဘယ္သူမဆို ဒီလိုျဖစ္တာပဲ မင္းခံလိုက္စမ္း၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အားေပးလို႔။ ေျပာခ်င္တာက မင္းတို႔ဟာ မိေဝးဖေဝး ေရာက္ေနတာလို႔ မင္းတို႔မွာ အနီးကပ္ အားေပးမယ့္လူ မရွိဘူးလို႔ ငါ အားေပးတယ္ဆုိတာ ေလထဲက အသံနဲ႔ပဲ အားေပးႏိုင္တာ။ တကယ့္တကယ္က်ေတာ့ မင္းကိုယ္မင္း အားေပးမယ့္ သူက မင္းပဲရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ မင္းသတၱိရွိသလား၊ သတၱိရွိရင္ မင္းကိုယ္မင္း ႏိုင္နင္းေအာင္ ထိန္းပါ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေအာင္ႏိုင္ေအာင္ ထိန္းျခင္းသည္ အၾကီးဆံုးေသာ သတၱိျဖစ္တယ္။ အဲဒီသတၱိနဲ႔ ထိန္းသြားၾကပါ။ မင္းအတြက္ အခြင့္အေရးဟာ တေန႔မွာ တံခါးလာေခါက္လိမ့္မယ္ဆိုတာ ယံုပါ”

ျမန္မာျပည္ထဲက ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေလးေတြကိုေကာ။

“သူတို႔ကို ေျပာခ်င္တာက သတၱိဆိုတာ ခုနက ေျပာခဲ့ၿပီ။ အဲဒီသတၱိက ႐ိုး႐ုိးပဲ။ အဲဒီသတိၱက ေရရွည္ခံရင္ ဇြဲလို႔ေခၚတယ္။ ဥပမာ ဆိုပါေတာ့ .. ေက်ာင္းတက္တယ္၊ လြယ္အိတ္အသစ္နဲ႔ လံုခ်ည္အသစ္နဲ႔ စာအုပ္အသစ္နဲ႔ ဒီႏွစ္ေတာ့ အျပတ္ခ်မယ္၊ ဒါ .. ေက်ာင္းသားတုိင္း ရွိတယ္။ စာအျပတ္တြယ္မယ္၊ ဘယ္အခ်ိန္ထိ စာၾကည့္မယ္၊ အကုန္လံုး သူတို႔မွာ Target ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ တရက္ ႏွစ္ရက္ တပတ္ႏွစ္ပတ္ အဲဒီေတာ့ ဟိုဟာသြား ကစားခ်င္တာနဲ႔ ဟိုနားသြားခ်င္တာနဲ႔ ေက်ာင္းစာမၾကည့္မိတာနဲ႔ ၃ လေက်ာ္ၿပီး၊ ၄ လ ၅ လထိ ခံၿပီဆိုရင္ အဲဒီေကာင္ ဇြဲေကာင္းတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၅ လထိေအာင္ ဇြဲေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသား သိပ္နည္းတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တယ္။ ရာခိုင္ႏႈန္း ေျပာရရင္ ၁ဝ % မရွိဘူး။ အဲဒီေတာ့ ၾကာရွည္ခံတဲ့ သတၱိေကာင္းတဲ့ ၁ဝ% ထဲမွာ မင္းပါပါေစလို႔ အဲဒီကေလးေတြကို ရည္ၫႊန္းၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္”

ဟုတ္ကဲ့ တျခား ျဖည့္ေျပာခ်င္တာ ေျပာပါဦးဆရာ။

“အခု ခင္ဗ်ားကတဆင့္ ေျပာတာေတြက တုိင္းျပည္ ပုန္ကန္ဖို႔လည္း မဟုတ္ဘူး၊ ဆူပူဖို႔လည္း မဟုတ္ဘူး၊ မေက်မနပ္လည္း မဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ့္စိတ္ထဲမွာ ပကတိ ရွိတဲ့အတိုင္း တကယ္႐ုိးသားစြာ ေျပာတာ။ ခုန ေျပာတဲ့ အစုိးရကို ေမွ်ာ္လင့္တယ္ဆိုတာလည္း တကယ္ေျပာတာ။ လူငယ္ေတြအတြက္ သတိေပးတယ္ဆိုတာလည္း တကယ္ သတိေပးတာ။ အစိုးရ ဘယ္လိုျဖစ္ေနေန ကိုယ္တတ္ႏိုင္လား၊ ေအး … မတတ္ႏိုင္ရင္ ကိုယ့္အားေတာ့ ကိုယ္ကိုးရမွာေပါ့”

မတုန္မလွုပ္တည္တံ.ေနမဲ.ဗုဒၶ

ကေန.အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာတြင္ဗုဒၶဘာသာႏွင္.ပတ္သက္ရ်္အလြန္ဆိုးရြာစြာေရးသားထားေသာေစတမန္
အမည္ရွိဘေလာဒ္.တခုကိုဖတ္ခဲ.ရပါတယ္၊
ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြအတြက္ေဆြ.ေဆြ.ခုန္ေအာင္ေရးသားထားတဲ.အေရးအသားအရိုင္းအစိုင္းမ်ားသာၿဖစ္ပါ  တယ္၊ဒီအေၿကာင္းအရာနဲ.ပတ္သက္လို.ဗုဒၶဘာသာကိုသက္ဝင္ကိုးကြယ္ယံုၿကည္သူမ်ားအေနႏွင္.စိတ္ထိခိုက္  နာက်င္ခံစားမွုကိုၿဖစ္မိမွာအေသအခ်ာပါပဲ၊ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လညး္ဗုဒၶဘာသာဝင္တေယာက္ဆိုေတာ.နဲနဲ  ေတာ.ေဒါသၿဖစ္သြားမိခဲ.တာအမွန္ပါပဲ၊ဒါေပမယ္.တခါတရံနိုင္ငံေရးလွည္.ကြက္ပံုစံမိ်ဳးေတြဖန္တီးထားသလိုလဲ  ၿဖစ္လာနိုင္ဖြယ္ရွိတာကိုမေမ.သင္.ပါဘူး၊ဟိုးအရင္တုန္းကကုလား၊ဗမာအထိကရုန္းၿဖစ္ေစတဲ.ေမာလဝီနဲ.ေယာဂီဆိုတဲ.စာအုပ္ထုတ္ေဝခြင္.ေပးခဲ.သလိုပါပဲ၊ဒါေၿကာင္.အလြယ္တကူေဒါသထြက္၊ဆႏၵေစာၿပီးဆံုးၿဖတ္ရင္မွား  ပါလိမ္.မယ္ဆိုတာအရင္ၿကိဳတင္အသိေပးပါရေစ၊