သင္ညတိုင္း သြားတိုက္ျပီးမွ အိပ္ရာ၀င္ရဲ့လား။ ခံတြင္းနဲ႔ သြားေတြ အေျခအေနကို မွန္ထဲမွာ ဘယ္ႏွရက္တစ္ခါ ၾကည့္ပါသလဲ။ သြားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ျပႆနာ တစ္ခုေပၚလာတိုင္း သြားဆရာ၀န္နဲ႔ ေသခ်ာသြားျပျဖစ္လား။ သင့္ရဲ့ ေန႔စဥ္ အာဟာရ ျပဳေရးမွာ အေရးပါဆံုး အခန္းက႑က ပါ၀င္ေနတဲ့ သူတို႔ကို သင္ဘယ္ေလာက္ သန္႔ရွင္းေအာင္ ထားပါသလဲ။ ဂရုစိုက္ပါသလဲ။ သင္က သိပ္အေရးမၾကီးဘူးလို႔ ထင္ေကာင္းထင္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ သြားနဲ႔ ခံတြင္း က်န္းမာေရးဟာ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလံုးရဲ့ အလံုးစံု က်န္းမာေရးအေပၚ ၾကီးစြာေသာ သက္ေရာက္မွဳ ရွိေနပါတယ္။
အသက္ငါးဆယ္အရြယ္ မစၥဂ်ိဳေနးမက္ဂ္လဲ ဟာ ေရခဲတံုးကို ၀ါးစားရင္း သြားတစ္ေခ်ာင္း က်ိဳးသြားလို႔ သြားဆရာ၀န္ဆီ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို လာျပတုန္းကေတာ့ သူမဟာ သြားျပဳျပင္ဖို႔ပဲ စိတ္ထဲရွိျပီး ဒီအေျခအေနဟာ သူမရဲ့ အလံုးစံု က်န္းမာေရးအေပၚ ပ်က္စီးယိုယြင္းလာေစ လိမ့္မယ္လို႔ ေယာင္လို႔ေတာင္ မေတြးမိပါဘူး။
နယူးေယာက္ျမိဳ႕ရဲ့ နာမည္ေက်ာ္ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ခုက ဆရာမတစ္ေယာက္ရဲ့ တာ၀န္နဲ႔ ကေလးေလးေယာက္ မိခင္အျဖစ္ မိသားစု၀တၱရားေတြၾကား မအားမလပ္လြန္းတဲ့ သူမဟာ က်န္းမာေရးအတြက္ ဂရုစိုက္ဖို႔ အခ်ိန္မေပးႏိုင္သေလာက္ပါပဲ။
သြားဆရာ၀န္က သူမရဲ့ ခံတြင္းကို ေသခ်ာၾကည့္ျပီး က်န္းမာေရး ျပႆနာတစ္ခုခု ရွိေနျပီလို႔ ေျပာပါတယ္။ ရုတ္တရက္မို႔ သူမ ထိတ္လန္႔သြားသလို မယံုတစ္၀က္ ယံုတစ္၀က္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ပါးစပ္က လြဲလို႔ ဘာစမ္းသပ္စစ္ေဆးမွဳမွ မလုပ္ပဲ ဒီလို ေျပာလို႔ မယံုေပမယ့္ ေျပာတဲ့ သြားဆရာ၀န္က သူမျပေနက် Stony Brook သြားဖက္ဆိုင္ရာ ေဆးတကၠသိုလ္ရဲ့ ခံတြင္းဇီ၀ေဗဒႏွင့္ ေရာဂါေဗဒ ပါေမာကၡ မာရီယာ အီမန္ႏ်ဴရန္ ျဖစ္ေနလို႔ မယံုရအခက္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ သြားဆရာ၀န္ဘက္ကလည္း ေသခ်ာပါတယ္။ သူမရဲ့ ခံတြင္းထဲမွာ သြားေတြ အက္ေနတာ၊ အရွိန္ရေနတဲ့ သြားဖံုးေရာဂါေတြ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ရျပီး က်န္းမာေရးခ်ိဳ႕ယြင္းမွဳ တစ္စံုတစ္ရာ ရွိေနေၾကာင္း ေကာက္ခ်က္ခ်လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခံတြင္းက်န္းမာေရး - ပါးစပ္ႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္ ဆက္ႏြယ္မွဳ
ကားတစ္ခုရဲ့ ေကာင္းမြန္ေနမွဳ အတြက္ အေရးၾကီးဆံုး အပိုင္းဟာ အင္ဂ်င္ျဖစ္သလို လူတစ္ေယာက္ရဲ့ က်န္းမာေရးအတြက္ အေရးအပါဆံုး အပိုင္းဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲက ကိုယ္တြင္းအဂၤါေတြလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ပါးစပ္ေပါက္ကို ဖြင့္ျခင္းဟာ ကားေဘာနက္ဖံုးကို ဖြင့္သလိုပဲ ျဖစ္ျပီး က်န္းမာေရး ခ်ိဳ႕တဲ့မွဳေတြ ေရာက္ရွိမလာေအာင္ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းက်န္းမာေရးဟာ အထူးသျဖင့္ကို အေရးၾကီးပါတယ္။ သြားနဲ႔ ခံတြင္းက်န္းမာေရးကို ဂရုစိုက္ေပးျခင္းဟာ အရြယ္မတိုင္ခင္ သြားေတြ ဆံုးရွံဳးျခင္းအျပင္ အျခားေရာဂါေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားကိုလည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအခ်က္ကို ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ား မွာရွိတဲ့ လူေတြအားလံုးရဲ့ ၃% ကသာ သိရွိေၾကာင္း၊ ၁% ကသာ လိုက္နာ ဂရုစိုက္ၾကေၾကာင္း စစ္တမ္းမ်ား အရ သိရပါတယ္။
သြားနဲ႔ခံတြင္း ေရာဂါေတြ ရွိေနျခင္းဟာ ပံုမွန္အားျဖင့္ လကၡဏာမျပတတ္တဲ့ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီလို အေနအထားေတြဟာ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ အူလမ္းေၾကာင္း (သို႔) ကလီစာ တစ္ခုခုမွာ ကူးစက္ေရာဂါ ရေနျခင္း ေတြကို ျဖစ္ေစသလို အဲဒီေရာဂါေတြ ရွိေနျခင္းရဲ့ လကၡဏာ အျဖစ္လည္းေကာင္း အျပန္အလွန္ ဆက္စပ္တာ အခိုင္အမာ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။
ပါေမာကၡ မာရီယာဟာ မက္ဂ္လဲကို ေရာဂါရွာေဖြ စမ္းသပ္စစ္ေဆးဖို႔ အေထြေထြ ေရာဂါကု ဆရာ၀န္ဆီ ေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆရာ၀န္က လိုအပ္တဲ့ စမ္းသပ္မွဳေတြ လုပ္ျပီး ေဆးစစ္ၾကည့္ေတာ့ ဒီအသက္ငါးဆယ္အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးၾကီးဟာ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ ေသြးတိုးေရာဂါ ရွိေနျပီ ဆုိတာ ေတြ႔ရွိ အတည္ျပဳ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ကုသမွဳ ခံယူခဲ့ေပမယ့္ ဆရာ၀န္ညႊန္ၾကားတဲ့ အတိုင္း သူမရဲ့ အထိုင္မ်ားျပီး အဆီအဆိမ့္ အငန္ေတြ မ်ားမ်ားစားတဲ့ Lifestyle ကို မျပင္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ငါးလေလာက္အၾကာမွာ ျပင္းထန္တဲ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါကို စတင္ခံစားရပါေတာ့တယ္။
ခံတြင္း က်န္းမာေရး - အလံုးစံုက်န္းမာေရး
ကမာၻတစ္၀န္း လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာရဲ့ သြားနဲ႔ ခံတြင္းကို သန္႔ရွင္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း ဆိုင္ရာ အမူအက်င့္နဲ႔ ၄င္းတို႔ရဲ့ ေဆးမွတ္တမ္းမ်ားကို တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးခဲ့တဲ့ အခါမွာ ခံတြင္းက်န္းမာေရးနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးရဲ့ အလံုးစံု က်န္းမာေရးတို႔ဟာ အတိအက် ဆက္စပ္ေၾကာင္း သုေတသီမ်ား အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ (ဆရာ၀န္ရဲ့ စစ္ေဆးမွဳ အျမင္အရ) သြားဖံုးဟာ ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ ေရာဂါတစ္ခုခု ၀င္ေနမယ္ဆိုရင္ ဒီလူဟာ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ေရာဂါတစ္ခုခု၊ အရိုးပြေရာဂါ၊ ေလးဖက္နာႏွင့္ တူေသာ အဆစ္ေရာင္ေရာဂါ၊ အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္း ေရာဂါတစ္ခုခု (ဥပမာ ၀မ္းေလွ်ာ၀မ္းကိုက္ ေရာဂါတစ္ခုခု၊ ပန္ကရိယ နာတာရွည္ေရာင္ယမ္းျခင္း စသျဖင့္) ေတြ၊ ဗိုက္တာမင္ C, B2, B3, B12, E ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းေတြ၊ ခံတြင္း(သို႔) လွ်ာကင္ဆာရဲ့ လကၡဏာေတြ ရွိႏိုင္ပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ေျမာက္ကယ္ရိုလိုင္းနား သြားေဆးတကၠသိုလ္က သုေတသီေတြရဲ့ လူနာတစ္ေထာင္ေက်ာ္အေပၚ စုေပါင္းေလ့လာခ်က္အရ ခံတြင္းေရာဂါ ရွိသူေတြဟာ ပံုမွန္လူေတြထက္ ႏွလံုးေရာဂါ ရဖို႔ ႏွစ္ဆ၊ ေလျဖတ္ဖို႔ သံုးဆ ပိုနီးစပ္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။
လူတိုင္းမသိတဲ့ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုကို ေျပာျပရရင္ သြားဖံုးေရာင္ယမ္းျခင္းဟာ ကမၻာ့အျဖစ္အမ်ားဆံုး နာတာရွည္ ေရာင္ယမ္းနာ တစ္ခုပါပဲ။ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ သတိမထားမိပဲ တိတ္တဆိတ္ ျဖစ္ပြားေနတတ္ပါတယ္။ ပါးစပ္ထဲက ေရာဂါပိုးေတြဟာ ကိုယ္ထဲကို ၀င္ေရာက္လာျပီး ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပြားေစတာကို ေရွးယခင္ကတည္းက ေတြ႔ခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေဘာ့စတြန္ သြားေဆးတကၠသိုလ္က ေရာင္ယမ္းျခင္းေရာဂါမ်ား ကုသေရးစင္တာရဲ့ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ စလိုမန္က ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ပါးစပ္ကတစ္ဆင့္ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ေရာဂါပိုးေတြဟာ ေသြးစီးေၾကာင္းထဲက တစ္ဆင့္ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားျပီး တစ္ျခား ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းေတြကို ေရာဂါ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အဲဒီေရာဂါေတြ ထဲကမွ အဆိုး၀ါးဆံုး ေရာဂါက ကူးစက္ႏွလံုးတြင္း ေရာင္ယမ္းေရာဂါ (Infective Endocarditis) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလးဖက္နာ၊ ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ က်ယ္/က်ဥ္း ေရာဂါရွိသူေတြ၊ ခုခံအားက်ေနသူေတြဟာ ပိုျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
သူ႔ရဲ့ ေရာဂါလကၡဏာ အေနနဲ႔ ရုတ္တရက္ အဖ်ား၀င္လာျပီး ႏွလံုးခုန္ႏွဳန္းေတြ ပံုစံေတြ မမွန္ေတာ့ပါဘူး။ အေကာင္းၾကီး ကေန ထေဖာက္လာျပီး ေသခ်ာမကုရင္ ရက္ပိုင္းအတြင္း အသက္ဆံုးရွံဳးႏိုင္ပါတယ္။ Infective Endocarditis ရဲ့ လကၡဏာေတြက အရမ္းျမန္ဆန္သလို တစ္ခါတစ္ေလ အရမ္းသိမ္ေမြ႔လို႔ အေတြ႔အၾကံဳႏုတဲ့ ဆရာ၀န္မ်ား ဆိုရင္ သတိမျပဳမိတတ္ၾကတာမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏွလံုးေရာဂါရွိလို႔ ေဆးရံုမွာ ရက္ရွည္လမ်ား တက္ေနတဲ့သူ တစ္ေယာက္ဟာ ေဆးရံုမွာပဲေလ ဆိုျပီး ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရး ဂရုမထားဘဲ ေနရာကေန Infective Endocarditis ၀င္သြားျပီး အေျခအေန ရုတ္တရက္ ဆိုးလာေပမယ့္ ဆရာ၀န္မ်ားက အခ်ိန္မီ စမ္းသပ္သိရွိ ကုသလို႔ ေပ်ာက္ကင္းသြားတာ အလုပ္သင္ဆရာ၀န္ ဘ၀မွာ ကြ်န္ေတာ္ ၾကံဳဖူးခဲ့ပါတယ္။
ဆီးခ်ိဳေရာဂါနဲ႔ က်ေတာ့ ခံတြင္း ေရာဂါေတြက အျပန္အလွန္ ဆက္စပ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရွိသူဟာ ကိုယ္ခံအားက်လာလို႔ ခံတြင္းေရာဂါေတြ ပံုမွန္လူေတြထက္ ျဖစ္လြယ္လာတတ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေ၀ဒနာရွင္ တစ္ေယာက္ကို ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ကို ကုသမွဳနဲ႔ ပံုမွန္အေနအထားမွာ ထိန္းထားႏိုင္ရင္ ခံတြင္းေရာဂါေတြ သက္သာသြားျပီး ခံတြင္းအေနအထား တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုက ဆီးခ်ိဳေ၀ဒနာရွင္ တစ္ေယာက္ဟာ ခံတြင္းေရာဂါေတြ ကင္းရွင္းျပီး တိုးတက္ေကာင္းမြန္ လာတာနဲ႔ အမွ် အင္ဆူလင္ လိုအပ္မွဳ (Insulin Requirement) ေလ်ာ့က်လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ျဖစ္ခဲေပမယ့္ ခံတြင္းက်န္းမာေရး ဂရုမစိုက္ရင္ ဆီးခ်ိဳ ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ အခ်က္တစ္ခု တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ ခံတြင္းထဲက ပိုးေတြဟာ အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္း ထုတ္ေပးတဲ့ ပန္ကရိယ (Pancreas) ကို ေရာက္ရွိသြားကာ နာတာရွည္ ပန္ကရိယေရာင္ယမ္းနာ (Chronic Pancreatitis) ျဖစ္ပြားေစတတ္ျပီး အင္ဆူလင္ ထုတ္လုပ္မွဳကို ေလ်ာ့က်ေစတဲ့ အတြက္ ခဏခဏ ဒီလိုျဖစ္ရင္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ျဖစ္ဖို႔ အေတာ္ေလး နီးစပ္သြားေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျဖစ္ျပီဆိုရင္ လအနည္းငယ္အတြင္း ေသႏိုင္တဲ့ ပန္ကရိယကင္ဆာဟာ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရး ဂရုမစိုက္ျခင္းနဲ႔ အထိုက္အေလ်ာက္ ဆက္စပ္ေၾကာင္း၊ ဒါကို ကာကြယ္ဖို႔ သြားၾကားၾကိဳးထိုးျခင္း (Flossing) လုပ္ေပးသင့္ေၾကာင္း အျခား သုေတသနမ်ား အရ သိရပါတယ္။
အရိုးပါးေရာဂါ (Osteoporosis) ျပင္းထန္လာရင္ သြားနဲ႔သြားဖံုးေတြ က်ိဳးေၾကလြယ္လာပါတယ္။ Vitamin C ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ ထိမိရံုနဲ႔ သြားဖံုးေသြးယိုေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ Vitamin B2, B3 ေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ ပါးစပ္ထဲ အနာေတြ၊ က်ီးကန္းပါးစပ္နာ ျဖစ္ပါတယ္။ (စိတ္ဖိစီးမွဳနဲ႔လည္း ဆက္စပ္လို႔ Stress Ulcer လို႔ လည္း ေခၚၾကပါတယ္) B12 ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ လွ်ာေရာင္ယမ္းျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ေဆာလ်င္စြာ သိရွိႏိုင္ဖို႔ ခံတြင္းကို မၾကာမၾကာ ဂရုထား ၾကည့္ေပးသင့္ပါတယ္။
ကြမ္းစားသူေတြနဲ႔ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြဟာ ခံတြင္းကင္ဆာ ျဖစ္လာႏိုင္တာမို႔ သူ႔ရဲ့ အစဦးလကၡဏာ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ ခံတြင္းမွာ အျဖဴကြက္ ေပၚလာျခင္းကို ေန႔စဥ္ သတိထားၾကည့္ ေပးျပီး လက္ဦးမွဳ ရယူသင့္ပါတယ္။ ႏွစ္ရွည္လမ်ား သံုးစြဲျပီးမွ ျဖတ္လိုက္သူေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလို စိတ္ပူေနတာေတြ အတြက္ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းကေတာ့ ေဆးလိပ္နဲ႔ ေဆးရြက္ၾကီးကို လံုး၀ လံုး၀ မသံုးစြဲတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ညဖက္ အိပ္ရာ၀င္ရင္ သြားမတိုက္ဘဲ ၀င္တဲ့ အက်င့္ဟာ အေတာ္ေလး ဆိုးတဲ့ အက်င့္ျဖစ္ပါတယ္။ အထက္မွာ ဆိုခဲ့တဲ့ ဆိုးက်ိဳး အားလံုးကို လက္ယပ္ေခၚတာနဲ႔ တူသလို အသက္ရွိေနသ၍ တူတူရွိေနဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရျပဳေရး အေဖာ္ေကာင္းမ်ားနဲ႔ တူတဲ့ သြားမ်ားကို ျမန္ျမန္ ပ်က္စီး ခြဲခြာသြားေအာင္ လုပ္သလိုပါပဲ။ စားၾကြင္းစားက်န္ေတြကို ခံတြင္းထဲမွာ ေနထိုင္တဲ့ ဘက္တီးရီးယားေတြ ကေန သူတို႔ သံုးစြဲလို႔ ရေအာင္ သၾကားဓာတ္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းပါတယ္။ ဒီအခါမွာ အက္ဆစ္ဓာတ္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာျပီး သြားေတြရဲ့ ေၾကြလႊာ (Enema) ကို တစ္ေန႔နည္းနည္းခ်င္း ပ်က္စီးကာ ကြဲအက္ညိဳမည္းျပီး သြားပိုးစားျခင္းကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ သြားပိုးဆိုတာ တကယ္မရွိဘဲ ေၾကြလႊာနဲ႔အတူ သြားပ်က္စီးျခင္းကို ေခၚတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာေတာ့ မွန္ပါတယ္။ အရြယ္မလြန္ခင္ သြားေတြ က်ိဳးပဲ့ ပ်က္စီးျခင္းဟာ အစားေကာင္းေတြ အရသာရွိရွိ မစားႏုိင္ေတာ့တဲ့ ဒုကၡ၊ အလွပ်က္ရတဲ့ ဒုကၡ၊ သြားကိုက္တဲ့ ဒုကၡ၊ ေနာက္ဆံုး သြားစိုက္ရတဲ့ ဒုကၡ စတဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြ ရရွိေစႏိုင္တာမို႔ သင့္ရဲ့ ၃၂ ေယာက္ေသာ သူငယ္ခ်င္းေကာင္းမ်ားကို အနည္းဆံုး တစ္ေန႔ႏွစ္ၾကိမ္ (ညအိပ္ရာ၀င္ခ်ိန္ ပါရမည္) သြားတိုက္ေပးျခင္း၊ သြားၾကား ၾကိဳးထိုးေပးျခင္း၊ သြားနဲ႔ခံတြင္း ပ်က္စီးေစတဲ့ ေရာဂါေတြ ၀င္မလာေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးျခင္း တို႔နဲ႔ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးသင့္ပါတယ္။
မက္ဂ္လဲဟာ အခုဆိုရင္ သက္သာစျပဳေနပါျပီ။ သူမဟာ ေန႔စဥ္ေနထိုင္စားေသာက္ပံုကို က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္ေအာင္ ျပဳျပင္ကာ ကိုယ္လက္လွဳပ္ရွားမွဳ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ဖို႔ နာရီ၀က္ေလာက္ကို ေန႔စဥ္ အိမ္အလုပ္ေတြထဲကေန ရေအာင္ ဖယ္ထားႏိုင္ပါျပီ။ ေဆးလည္း မွန္မွန္ ေသာက္လို႔ ေသြးတိုးေကာ ရင္ဘတ္ေအာင့္ တာပါ မထေတာ့ပါဘူး။ သူမရဲ့ သြားဆရာ၀န္နဲ႔ ကုသေပးတဲ့ ဆရာ၀န္ေတြကိုလည္း ေက်းဇူးတင္လ်က္ ရွိပါတယ္။
“ကြ်န္မသာ အဲဒီေန႔က သြားေဆးခန္း မသြားမိရင္ ဒီေန႔ အသက္ရွင္ေတာင္ ရွင္ပါ့ဦးမလားလို႔ ေတြးမိပါတယ္။ က်န္းမာေရးကိုေရာ သြားနဲ႔ ခံတြင္းကိုပါ ေကာင္းေကာင္း သတိထားျပီး ေစာင့္ေရွာက္ပါေတာ့မယ္။ ဒါေတြဟာ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ ကြ်န္မ အေသအခ်ာသိလိုက္ပါျပီ” လို႔ မက္ဂ္လဲ က ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
အသက္ငါးဆယ္အရြယ္ မစၥဂ်ိဳေနးမက္ဂ္လဲ ဟာ ေရခဲတံုးကို ၀ါးစားရင္း သြားတစ္ေခ်ာင္း က်ိဳးသြားလို႔ သြားဆရာ၀န္ဆီ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို လာျပတုန္းကေတာ့ သူမဟာ သြားျပဳျပင္ဖို႔ပဲ စိတ္ထဲရွိျပီး ဒီအေျခအေနဟာ သူမရဲ့ အလံုးစံု က်န္းမာေရးအေပၚ ပ်က္စီးယိုယြင္းလာေစ လိမ့္မယ္လို႔ ေယာင္လို႔ေတာင္ မေတြးမိပါဘူး။
နယူးေယာက္ျမိဳ႕ရဲ့ နာမည္ေက်ာ္ အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ခုက ဆရာမတစ္ေယာက္ရဲ့ တာ၀န္နဲ႔ ကေလးေလးေယာက္ မိခင္အျဖစ္ မိသားစု၀တၱရားေတြၾကား မအားမလပ္လြန္းတဲ့ သူမဟာ က်န္းမာေရးအတြက္ ဂရုစိုက္ဖို႔ အခ်ိန္မေပးႏိုင္သေလာက္ပါပဲ။
သြားဆရာ၀န္က သူမရဲ့ ခံတြင္းကို ေသခ်ာၾကည့္ျပီး က်န္းမာေရး ျပႆနာတစ္ခုခု ရွိေနျပီလို႔ ေျပာပါတယ္။ ရုတ္တရက္မို႔ သူမ ထိတ္လန္႔သြားသလို မယံုတစ္၀က္ ယံုတစ္၀က္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ပါးစပ္က လြဲလို႔ ဘာစမ္းသပ္စစ္ေဆးမွဳမွ မလုပ္ပဲ ဒီလို ေျပာလို႔ မယံုေပမယ့္ ေျပာတဲ့ သြားဆရာ၀န္က သူမျပေနက် Stony Brook သြားဖက္ဆိုင္ရာ ေဆးတကၠသိုလ္ရဲ့ ခံတြင္းဇီ၀ေဗဒႏွင့္ ေရာဂါေဗဒ ပါေမာကၡ မာရီယာ အီမန္ႏ်ဴရန္ ျဖစ္ေနလို႔ မယံုရအခက္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ သြားဆရာ၀န္ဘက္ကလည္း ေသခ်ာပါတယ္။ သူမရဲ့ ခံတြင္းထဲမွာ သြားေတြ အက္ေနတာ၊ အရွိန္ရေနတဲ့ သြားဖံုးေရာဂါေတြ ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ရျပီး က်န္းမာေရးခ်ိဳ႕ယြင္းမွဳ တစ္စံုတစ္ရာ ရွိေနေၾကာင္း ေကာက္ခ်က္ခ်လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခံတြင္းက်န္းမာေရး - ပါးစပ္ႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္ ဆက္ႏြယ္မွဳ
ကားတစ္ခုရဲ့ ေကာင္းမြန္ေနမွဳ အတြက္ အေရးၾကီးဆံုး အပိုင္းဟာ အင္ဂ်င္ျဖစ္သလို လူတစ္ေယာက္ရဲ့ က်န္းမာေရးအတြက္ အေရးအပါဆံုး အပိုင္းဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲက ကိုယ္တြင္းအဂၤါေတြလို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ပါးစပ္ေပါက္ကို ဖြင့္ျခင္းဟာ ကားေဘာနက္ဖံုးကို ဖြင့္သလိုပဲ ျဖစ္ျပီး က်န္းမာေရး ခ်ိဳ႕တဲ့မွဳေတြ ေရာက္ရွိမလာေအာင္ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းက်န္းမာေရးဟာ အထူးသျဖင့္ကို အေရးၾကီးပါတယ္။ သြားနဲ႔ ခံတြင္းက်န္းမာေရးကို ဂရုစိုက္ေပးျခင္းဟာ အရြယ္မတိုင္ခင္ သြားေတြ ဆံုးရွံဳးျခင္းအျပင္ အျခားေရာဂါေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားကိုလည္း ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအခ်က္ကို ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ား မွာရွိတဲ့ လူေတြအားလံုးရဲ့ ၃% ကသာ သိရွိေၾကာင္း၊ ၁% ကသာ လိုက္နာ ဂရုစိုက္ၾကေၾကာင္း စစ္တမ္းမ်ား အရ သိရပါတယ္။
သြားနဲ႔ခံတြင္း ေရာဂါေတြ ရွိေနျခင္းဟာ ပံုမွန္အားျဖင့္ လကၡဏာမျပတတ္တဲ့ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီလို အေနအထားေတြဟာ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ အူလမ္းေၾကာင္း (သို႔) ကလီစာ တစ္ခုခုမွာ ကူးစက္ေရာဂါ ရေနျခင္း ေတြကို ျဖစ္ေစသလို အဲဒီေရာဂါေတြ ရွိေနျခင္းရဲ့ လကၡဏာ အျဖစ္လည္းေကာင္း အျပန္အလွန္ ဆက္စပ္တာ အခိုင္အမာ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။
ပါေမာကၡ မာရီယာဟာ မက္ဂ္လဲကို ေရာဂါရွာေဖြ စမ္းသပ္စစ္ေဆးဖို႔ အေထြေထြ ေရာဂါကု ဆရာ၀န္ဆီ ေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆရာ၀န္က လိုအပ္တဲ့ စမ္းသပ္မွဳေတြ လုပ္ျပီး ေဆးစစ္ၾကည့္ေတာ့ ဒီအသက္ငါးဆယ္အရြယ္ အမ်ိဳးသမီးၾကီးဟာ ႏွလံုးေရာဂါနဲ႔ ေသြးတိုးေရာဂါ ရွိေနျပီ ဆုိတာ ေတြ႔ရွိ အတည္ျပဳ ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ကုသမွဳ ခံယူခဲ့ေပမယ့္ ဆရာ၀န္ညႊန္ၾကားတဲ့ အတိုင္း သူမရဲ့ အထိုင္မ်ားျပီး အဆီအဆိမ့္ အငန္ေတြ မ်ားမ်ားစားတဲ့ Lifestyle ကို မျပင္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ငါးလေလာက္အၾကာမွာ ျပင္းထန္တဲ့ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါကို စတင္ခံစားရပါေတာ့တယ္။
ခံတြင္း က်န္းမာေရး - အလံုးစံုက်န္းမာေရး
ကမာၻတစ္၀န္း လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာရဲ့ သြားနဲ႔ ခံတြင္းကို သန္႔ရွင္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း ဆိုင္ရာ အမူအက်င့္နဲ႔ ၄င္းတို႔ရဲ့ ေဆးမွတ္တမ္းမ်ားကို တိုက္ဆိုင္စစ္ေဆးခဲ့တဲ့ အခါမွာ ခံတြင္းက်န္းမာေရးနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးရဲ့ အလံုးစံု က်န္းမာေရးတို႔ဟာ အတိအက် ဆက္စပ္ေၾကာင္း သုေတသီမ်ား အတည္ျပဳႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ (ဆရာ၀န္ရဲ့ စစ္ေဆးမွဳ အျမင္အရ) သြားဖံုးဟာ ပံုမွန္မဟုတ္ဘဲ ေရာဂါတစ္ခုခု ၀င္ေနမယ္ဆိုရင္ ဒီလူဟာ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ေရာဂါတစ္ခုခု၊ အရိုးပြေရာဂါ၊ ေလးဖက္နာႏွင့္ တူေသာ အဆစ္ေရာင္ေရာဂါ၊ အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္း ေရာဂါတစ္ခုခု (ဥပမာ ၀မ္းေလွ်ာ၀မ္းကိုက္ ေရာဂါတစ္ခုခု၊ ပန္ကရိယ နာတာရွည္ေရာင္ယမ္းျခင္း စသျဖင့္) ေတြ၊ ဗိုက္တာမင္ C, B2, B3, B12, E ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းေတြ၊ ခံတြင္း(သို႔) လွ်ာကင္ဆာရဲ့ လကၡဏာေတြ ရွိႏိုင္ပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ေျမာက္ကယ္ရိုလိုင္းနား သြားေဆးတကၠသိုလ္က သုေတသီေတြရဲ့ လူနာတစ္ေထာင္ေက်ာ္အေပၚ စုေပါင္းေလ့လာခ်က္အရ ခံတြင္းေရာဂါ ရွိသူေတြဟာ ပံုမွန္လူေတြထက္ ႏွလံုးေရာဂါ ရဖို႔ ႏွစ္ဆ၊ ေလျဖတ္ဖို႔ သံုးဆ ပိုနီးစပ္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။
လူတိုင္းမသိတဲ့ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုကို ေျပာျပရရင္ သြားဖံုးေရာင္ယမ္းျခင္းဟာ ကမၻာ့အျဖစ္အမ်ားဆံုး နာတာရွည္ ေရာင္ယမ္းနာ တစ္ခုပါပဲ။ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ သတိမထားမိပဲ တိတ္တဆိတ္ ျဖစ္ပြားေနတတ္ပါတယ္။ ပါးစပ္ထဲက ေရာဂါပိုးေတြဟာ ကိုယ္ထဲကို ၀င္ေရာက္လာျပီး ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပြားေစတာကို ေရွးယခင္ကတည္းက ေတြ႔ခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္လို႔ ေဘာ့စတြန္ သြားေဆးတကၠသိုလ္က ေရာင္ယမ္းျခင္းေရာဂါမ်ား ကုသေရးစင္တာရဲ့ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ စလိုမန္က ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ပါးစပ္ကတစ္ဆင့္ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ေရာဂါပိုးေတြဟာ ေသြးစီးေၾကာင္းထဲက တစ္ဆင့္ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားျပီး တစ္ျခား ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းေတြကို ေရာဂါ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အဲဒီေရာဂါေတြ ထဲကမွ အဆိုး၀ါးဆံုး ေရာဂါက ကူးစက္ႏွလံုးတြင္း ေရာင္ယမ္းေရာဂါ (Infective Endocarditis) ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလးဖက္နာ၊ ႏွလံုးအဆို႔ရွင္ က်ယ္/က်ဥ္း ေရာဂါရွိသူေတြ၊ ခုခံအားက်ေနသူေတြဟာ ပိုျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
သူ႔ရဲ့ ေရာဂါလကၡဏာ အေနနဲ႔ ရုတ္တရက္ အဖ်ား၀င္လာျပီး ႏွလံုးခုန္ႏွဳန္းေတြ ပံုစံေတြ မမွန္ေတာ့ပါဘူး။ အေကာင္းၾကီး ကေန ထေဖာက္လာျပီး ေသခ်ာမကုရင္ ရက္ပိုင္းအတြင္း အသက္ဆံုးရွံဳးႏိုင္ပါတယ္။ Infective Endocarditis ရဲ့ လကၡဏာေတြက အရမ္းျမန္ဆန္သလို တစ္ခါတစ္ေလ အရမ္းသိမ္ေမြ႔လို႔ အေတြ႔အၾကံဳႏုတဲ့ ဆရာ၀န္မ်ား ဆိုရင္ သတိမျပဳမိတတ္ၾကတာမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏွလံုးေရာဂါရွိလို႔ ေဆးရံုမွာ ရက္ရွည္လမ်ား တက္ေနတဲ့သူ တစ္ေယာက္ဟာ ေဆးရံုမွာပဲေလ ဆိုျပီး ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရး ဂရုမထားဘဲ ေနရာကေန Infective Endocarditis ၀င္သြားျပီး အေျခအေန ရုတ္တရက္ ဆိုးလာေပမယ့္ ဆရာ၀န္မ်ားက အခ်ိန္မီ စမ္းသပ္သိရွိ ကုသလို႔ ေပ်ာက္ကင္းသြားတာ အလုပ္သင္ဆရာ၀န္ ဘ၀မွာ ကြ်န္ေတာ္ ၾကံဳဖူးခဲ့ပါတယ္။
ဆီးခ်ိဳေရာဂါနဲ႔ က်ေတာ့ ခံတြင္း ေရာဂါေတြက အျပန္အလွန္ ဆက္စပ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရွိသူဟာ ကိုယ္ခံအားက်လာလို႔ ခံတြင္းေရာဂါေတြ ပံုမွန္လူေတြထက္ ျဖစ္လြယ္လာတတ္ပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေ၀ဒနာရွင္ တစ္ေယာက္ကို ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ကို ကုသမွဳနဲ႔ ပံုမွန္အေနအထားမွာ ထိန္းထားႏိုင္ရင္ ခံတြင္းေရာဂါေတြ သက္သာသြားျပီး ခံတြင္းအေနအထား တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ထူးျခားခ်က္တစ္ခုက ဆီးခ်ိဳေ၀ဒနာရွင္ တစ္ေယာက္ဟာ ခံတြင္းေရာဂါေတြ ကင္းရွင္းျပီး တိုးတက္ေကာင္းမြန္ လာတာနဲ႔ အမွ် အင္ဆူလင္ လိုအပ္မွဳ (Insulin Requirement) ေလ်ာ့က်လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ျဖစ္ခဲေပမယ့္ ခံတြင္းက်န္းမာေရး ဂရုမစိုက္ရင္ ဆီးခ်ိဳ ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ အခ်က္တစ္ခု တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ ခံတြင္းထဲက ပိုးေတြဟာ အင္ဆူလင္ေဟာ္မုန္း ထုတ္ေပးတဲ့ ပန္ကရိယ (Pancreas) ကို ေရာက္ရွိသြားကာ နာတာရွည္ ပန္ကရိယေရာင္ယမ္းနာ (Chronic Pancreatitis) ျဖစ္ပြားေစတတ္ျပီး အင္ဆူလင္ ထုတ္လုပ္မွဳကို ေလ်ာ့က်ေစတဲ့ အတြက္ ခဏခဏ ဒီလိုျဖစ္ရင္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ျဖစ္ဖို႔ အေတာ္ေလး နီးစပ္သြားေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျဖစ္ျပီဆိုရင္ လအနည္းငယ္အတြင္း ေသႏိုင္တဲ့ ပန္ကရိယကင္ဆာဟာ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရး ဂရုမစိုက္ျခင္းနဲ႔ အထိုက္အေလ်ာက္ ဆက္စပ္ေၾကာင္း၊ ဒါကို ကာကြယ္ဖို႔ သြားၾကားၾကိဳးထိုးျခင္း (Flossing) လုပ္ေပးသင့္ေၾကာင္း အျခား သုေတသနမ်ား အရ သိရပါတယ္။
အရိုးပါးေရာဂါ (Osteoporosis) ျပင္းထန္လာရင္ သြားနဲ႔သြားဖံုးေတြ က်ိဳးေၾကလြယ္လာပါတယ္။ Vitamin C ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ ထိမိရံုနဲ႔ သြားဖံုးေသြးယိုေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ Vitamin B2, B3 ေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ ပါးစပ္ထဲ အနာေတြ၊ က်ီးကန္းပါးစပ္နာ ျဖစ္ပါတယ္။ (စိတ္ဖိစီးမွဳနဲ႔လည္း ဆက္စပ္လို႔ Stress Ulcer လို႔ လည္း ေခၚၾကပါတယ္) B12 ခ်ိဳ႕တဲ့ရင္ လွ်ာေရာင္ယမ္းျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြကို ေဆာလ်င္စြာ သိရွိႏိုင္ဖို႔ ခံတြင္းကို မၾကာမၾကာ ဂရုထား ၾကည့္ေပးသင့္ပါတယ္။
ကြမ္းစားသူေတြနဲ႔ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြဟာ ခံတြင္းကင္ဆာ ျဖစ္လာႏိုင္တာမို႔ သူ႔ရဲ့ အစဦးလကၡဏာ တစ္မ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ ခံတြင္းမွာ အျဖဴကြက္ ေပၚလာျခင္းကို ေန႔စဥ္ သတိထားၾကည့္ ေပးျပီး လက္ဦးမွဳ ရယူသင့္ပါတယ္။ ႏွစ္ရွည္လမ်ား သံုးစြဲျပီးမွ ျဖတ္လိုက္သူေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီလို စိတ္ပူေနတာေတြ အတြက္ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းကေတာ့ ေဆးလိပ္နဲ႔ ေဆးရြက္ၾကီးကို လံုး၀ လံုး၀ မသံုးစြဲတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ညဖက္ အိပ္ရာ၀င္ရင္ သြားမတိုက္ဘဲ ၀င္တဲ့ အက်င့္ဟာ အေတာ္ေလး ဆိုးတဲ့ အက်င့္ျဖစ္ပါတယ္။ အထက္မွာ ဆိုခဲ့တဲ့ ဆိုးက်ိဳး အားလံုးကို လက္ယပ္ေခၚတာနဲ႔ တူသလို အသက္ရွိေနသ၍ တူတူရွိေနဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အာဟာရျပဳေရး အေဖာ္ေကာင္းမ်ားနဲ႔ တူတဲ့ သြားမ်ားကို ျမန္ျမန္ ပ်က္စီး ခြဲခြာသြားေအာင္ လုပ္သလိုပါပဲ။ စားၾကြင္းစားက်န္ေတြကို ခံတြင္းထဲမွာ ေနထိုင္တဲ့ ဘက္တီးရီးယားေတြ ကေန သူတို႔ သံုးစြဲလို႔ ရေအာင္ သၾကားဓာတ္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းပါတယ္။ ဒီအခါမွာ အက္ဆစ္ဓာတ္ေတြ ျဖစ္ေပၚလာျပီး သြားေတြရဲ့ ေၾကြလႊာ (Enema) ကို တစ္ေန႔နည္းနည္းခ်င္း ပ်က္စီးကာ ကြဲအက္ညိဳမည္းျပီး သြားပိုးစားျခင္းကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ သြားပိုးဆိုတာ တကယ္မရွိဘဲ ေၾကြလႊာနဲ႔အတူ သြားပ်က္စီးျခင္းကို ေခၚတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာေတာ့ မွန္ပါတယ္။ အရြယ္မလြန္ခင္ သြားေတြ က်ိဳးပဲ့ ပ်က္စီးျခင္းဟာ အစားေကာင္းေတြ အရသာရွိရွိ မစားႏုိင္ေတာ့တဲ့ ဒုကၡ၊ အလွပ်က္ရတဲ့ ဒုကၡ၊ သြားကိုက္တဲ့ ဒုကၡ၊ ေနာက္ဆံုး သြားစိုက္ရတဲ့ ဒုကၡ စတဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြ ရရွိေစႏိုင္တာမို႔ သင့္ရဲ့ ၃၂ ေယာက္ေသာ သူငယ္ခ်င္းေကာင္းမ်ားကို အနည္းဆံုး တစ္ေန႔ႏွစ္ၾကိမ္ (ညအိပ္ရာ၀င္ခ်ိန္ ပါရမည္) သြားတိုက္ေပးျခင္း၊ သြားၾကား ၾကိဳးထိုးေပးျခင္း၊ သြားနဲ႔ခံတြင္း ပ်က္စီးေစတဲ့ ေရာဂါေတြ ၀င္မလာေအာင္ ထိန္းသိမ္းေပးျခင္း တို႔နဲ႔ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးသင့္ပါတယ္။
မက္ဂ္လဲဟာ အခုဆိုရင္ သက္သာစျပဳေနပါျပီ။ သူမဟာ ေန႔စဥ္ေနထိုင္စားေသာက္ပံုကို က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္ေအာင္ ျပဳျပင္ကာ ကိုယ္လက္လွဳပ္ရွားမွဳ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ဖို႔ နာရီ၀က္ေလာက္ကို ေန႔စဥ္ အိမ္အလုပ္ေတြထဲကေန ရေအာင္ ဖယ္ထားႏိုင္ပါျပီ။ ေဆးလည္း မွန္မွန္ ေသာက္လို႔ ေသြးတိုးေကာ ရင္ဘတ္ေအာင့္ တာပါ မထေတာ့ပါဘူး။ သူမရဲ့ သြားဆရာ၀န္နဲ႔ ကုသေပးတဲ့ ဆရာ၀န္ေတြကိုလည္း ေက်းဇူးတင္လ်က္ ရွိပါတယ္။
“ကြ်န္မသာ အဲဒီေန႔က သြားေဆးခန္း မသြားမိရင္ ဒီေန႔ အသက္ရွင္ေတာင္ ရွင္ပါ့ဦးမလားလို႔ ေတြးမိပါတယ္။ က်န္းမာေရးကိုေရာ သြားနဲ႔ ခံတြင္းကိုပါ ေကာင္းေကာင္း သတိထားျပီး ေစာင့္ေရွာက္ပါေတာ့မယ္။ ဒါေတြဟာ တစ္ခုနဲ႔ တစ္ခု ဆက္စပ္ေနတယ္ဆိုတာ ကြ်န္မ အေသအခ်ာသိလိုက္ပါျပီ” လို႔ မက္ဂ္လဲ က ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment