ျမန္မာပို႕ကုန္လုပ္ငန္းမ်ား အခက္အခဲႀကံဳ
အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္း အေတာ္မ်ားမ်ား ပံုမွန္ မလည္ပတ္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ဒီရက္ပိုင္းထဲ စက္႐ံုအခ်ဳိ႕ ပိတ္ပစ္ခဲ့ရၿပီး အမ်ားစုဟာ ေန႔စဥ္ ပံုမွန္ မလည္ပတ္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေန ရင္ဆိုင္ေနရတယ္လို႔ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ အထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းရွင္တဦးက ေျပာပါတယ္။ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းလိုပဲ အျခား ျပည္ပပို႔ကုန္လုပ္ငန္း အေတာ္မ်ားမ်ားလည္း လုပ္ငန္းေတြ က်ဆင္းေနတဲ့ အေျခအေန ရိွေနပါတယ္။ ေရလုပ္ငန္းထြက္ ပစၥည္းေတြလည္း ျပည္ပက ၀ယ္လက္မရိွတာေၾကာင့္ စက္႐ံုအခ်ဳိ႕ ပိတ္ထားရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အစိုးရဘက္က တက္ခါစမွာ ျပည္ပပို႔ကုန္ အခြန္ေငြ ၁၀% ကေန ၇% အထိ ေလွ်ာ့ခ်ေပးခဲ့တာ၊ ပို႔ကုန္ သြင္းကုန္ လိုင္စင္ေတြကို အရင္လိုမဟုတ္ဘဲ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ခ်ေပးတာမ်ဳိး ရိွေနေပမဲ့ ပို႔ကုန္လုပ္ငန္း က်ဆင္းမႈက ပိုၿပီး အရိွန္ေကာင္းေနတယ္လို႔ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္တဦးက ေျပာပါတယ္။
“အထည္ခ်ဳပ္လည္း အေျခအေန မေကာင္းဘူး။ အဓိကကေတာ့ ေဒၚလာေစ်းက်တယ္။ ေဒၚလာေစ်းက်ေတာ့ CMP လို႔ေခၚတဲ့ အပ္ထည္ေတြနဲ႔ လုပ္တာကုိး။ လုပ္ေတာ့ သူတုိ႔၀န္ေဆာင္ခေတြက ျမန္မာေငြ ျပန္အရနည္းသြားတာေပါ့။ အခု ၇%၊ က်ေနာ္တုိ႔ မူလက ၁၀%၊ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းကုိ ၈%၊ ၀င္ေငြခြန္ ၂% ေကာက္တာကို ၇% ေလွ်ာ့လုိက္တာ သိတယ္မလား။ အဲဒီလို ေလွ်ာ့တာမွာ CMP ေတြ မပါဘူး၊ အထည္ခ်ဳပ္ေတြ မပါဘူး။
“အဲဒီေတာ့ ဒီဘက္က တျခား ပုိ႔ကုန္ေတြက အဲဒီသက္သာခြင့္ ရေပမဲ့ သူတုိ႔မရဘူး။ အဲဒါလည္း အေၾကာင္းတခုပဲ၊ အထည္ခ်ဳပ္ေတြ အေျခအေန ပိုဆုိးသြားတာေပါ့။ တျခား Export ေတြလည္း ေလးတာပဲ။ ပဲေစ်းကြက္ကေတာ့ ေစ်းကြက္ႀကီးေတာ့ လည္ေတာ့ လည္ပတ္ေနတုန္းပဲေပါ့။”
အခု Export က ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက ေငြေစ်းေၾကာင့္ပဲလား၊ အျပင္က ကမၻာ့စီးပြားေရးက်တဲ့ ဂယက္ပါ ၀င္တာေၾကာင့္လား။
“က်ေနာ္တုိ႔ အေမရိကန္ေဒၚလာ ေစ်းႏႈန္းက မျဖစ္သင့္တဲ့ ပုံစံမ်ဳိး ျဖစ္လာခဲ့တာေတာ့ ၾကာၿပီဗ်၊ တကယ္ေတာ့။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ျမန္မာျပည္ စီးပြားေရးရဲ႕ ပုံမမွန္မႈေပါ့ဗ်ာ။ ဥပမာ လုပ္ငန္းေတြက တရား၀င္တာေရာ၊ တရားမ၀င္တာေရာ ေရာၿပီးသြားေနတဲ့ ပုံစံေတြေပါ့။ ပုံမွန္မဟုတ္တာ ၾကာၿပီကုိး။ အဓိကအေၾကာင္းကေတာ့ အဲဒါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ႏုိင္ငံတကာ အေမရိကန္ ေဒၚလာေစ်း က်တာေတြ၊ အခုဆုိရင္ ႏုိင္ငံျခား စေတာ့ေစ်းေတြ က်လာတာေတြ၊ ဒါေတြရဲ႕ သက္ေရာက္မႈလည္း ရွိသင့္သေလာက္ေတာ့ ရွိတာေပါ့။
“ပုိ႔ကုန္သြင္းကုန္ လုိင္စင္ေတြကုိ ၂ ရက္၊ ၃ ရက္နဲ႔ ခ်ေပးရမယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ လုပ္ေပးတာေတြ ရွိတယ္။ သြင္းကုန္လုိင္စင္ေတြ ခ်ေပးတာမွာ သူတုိ႔က ပုိ႔ကုန္နဲ႔ ျပန္ခ်ိန္တယ္။ ဥပမာ Export ဘယ္ေလာက္ရွိမွ Import လုိင္စင္၊ အဲဒီအတြက္ အဲဒါနဲ႔ ညီမွ်တဲ့ Import ကို ျပန္လုပ္၊ လုိင္စင္ျပန္ခ်ေပးတယ္ဆိုၿပီး ခ်ိန္တာရွိတယ္။ အဲဒီလို ခ်ိန္တဲ့အခါ ေက်ာက္မ်က္ကရတဲ့ ၀င္ေငြတို႔၊ ဓာတ္ေငြ႕ကရတဲ့ ၀င္ေငြတုိ႔ မပါဘူး။ မပါတဲ့ အခါၾကေတာ့ ဒီဘက္က Export က်လာေသာ္လည္း သြင္းကုန္သြင္းဖုိ႔က အခက္အခဲ ျဖစ္လာျပန္ေရာ။”
စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္တဦး ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အခုရက္ပိုင္းမွာ ကမၻာမွာလည္း စေတာ့ေစ်းကြက္ေတြ ၿပိဳပ်က္ၿပီး အေမရိကန္ ေငြေၾကးတန္ဖိုးပါ က်ဆင္းလာတာေၾကာင့္ ေနာက္တႀကိမ္ ကမၻာ့စီးပြားပ်က္ကပ္မ်ား ျဖစ္လာဦးမလား စိုးရိမ္ေနၾကရတဲ့အခ်ိန္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ပို႔ကုန္ေစ်းကြက္ ပ်က္ေနတာမို႔ ကမၻာ့စီးပြားေရးဂယက္ ထပ္႐ိုက္ခတ္လာရင္ ထိခိုက္မႈေတြ ပိုျဖစ္လာမွာ စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာ့စီးပြားေရးဟာ ကမၻာ့စီးပြားေရးနဲ႔ အဆက္အစပ္ အားနည္းလို႔ ထိခိုက္သက္ေရာက္မႈ နည္းမယ္လို႔လည္း စီးပြားေရး ေလ့လာသူေတြက ယူဆပါတယ္။
စီးပြားေရးပညာရွင္ ခင္ေမာင္ညိဳ(ေဘာဂေဗဒ) ကေတာ့ ပို႔ကုန္က်ဆင္းတာေၾကာင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြတင္ မဟုတ္ဘဲ အျခား သာမန္ လက္လုပ္လက္စားေတြနဲ႔ ေအာက္ေျခလူတန္းစားကိုပါ သြယ္၀ိုက္ၿပီး ထိခိုက္လာႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ဂယက္က အခုထိေတာ့ ေရာက္စရာ သိပ္အေၾကာင္း မရွိေသးဘူး၊ နည္းနည္းေလး ေစာေသးတယ္။ အတြင္းအေၾကာင္းေတြပဲ မ်ားတယ္။ အတြင္းမွာ အဓိကကေတာ့ ၁၀% ကေန ၇% ေလွ်ာ့ေပးေပမဲ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ အက်ဳိးမ်ားပုံ မရဘူး။ အခုကေတာ့ Macro Economic Conference လုပ္ဖုိ႔ေတာ့ ျပင္ေနၾကတာပဲ။”
စီးပြားေရးဂယက္က Export တခုပဲလား၊ က်န္တဲ့ဟာေတြမွာေရာ ဂယက္ ဘာရွိလဲ။
“Export ကေတာ့ Export တဆင့္၊ ဥပမာ လယ္ယာပစၥည္းေတြ မပို႔ရဘူးဆုိ လယ္သမားေတြ သြားထိတာေပါ့။ Export ဆိုတာကေတာ့ ျမင္သာတဲ့ဟာကိုး။ Export ေတြ မပို႔ႏုိင္ဘူး၊ ေစ်းက်တယ္၊ ေစ်းက်တယ္ဆုိရင္ လယ္သမားေတြအတြက္ ၀ယ္ရတာ ျပဳရတာ ထိၿပီေလ။”
အေမရိကန္ေဒၚလာ ေငြေစ်းဟာ ဒီကေန႔မွာေတာ့ တေဒၚလာကို ၇၅၅ က်ပ္အထိ ေစ်းက်သြားခဲ့ပါတယ္။ ေရႊေစ်းကေတာ့ တက်ပ္သားကို ျမန္မာေငြ ၆၈၀,၀၀၀ ေက်ာ္အထိ ျဖစ္သြားလို႔ ကမၻာ့ေရႊေစ်းနဲ႔အၿပိဳင္ လိုက္တက္ေနတယ္လို႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment