အေရွ႕အလယ္အပိုင္း ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲ အေမရိကန္ တကယ္လိုခ်င္ရဲ႕လား
Monday, 31 January 2011 23:23 ရဲျမင္႔ေက်ာ္
တစ္ခုက အယ္လ္ဂ်ာဇီးယား ရုပ္သံမွ အစၥေရး ပါလက္စတိုင္း ေဆြးေႏြးခဲ႔သမွ်နဲ႔ဆိုင္တဲ႔ အျငင္းပြားဖြယ္ လွ်ဳိ႕၀ွက္ ‘ပါလက္စတိုင္း မွတ္တမ္း’ (Palestinian Papers) ၁၆၈၄ ဖိုင္ကို ဖြင္႔ခ်လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေနာက္တစ္ခုက အီဂ်စ္တစ္ႏိုင္ငံလံုး လမ္းေပၚထြက္ျပီး သမၼတဟို႔စ္နီမူ ဘာရခ္ ရဲ႕ ႏွစ္ ၃၀ ေက်ာ္ အာဏာခ်ဳပ္ကိုင္မွႈ အဆံုးသတ္ေရး ေတာင္းဆိုမွႈမ်ား ျဖစ္သည္။
အခ်ိန္ကိုက္ေပၚထြက္လာတဲ႔ ဒီျဖစ္ရပ္ႏွစ္ခုစလံုးမွာ ဆက္စပ္မွႈေတြ ရွိေနသည္။ ‘ပါလက္စတိုင္း ေပပါေတြ’ ထဲမွာ အီဂ်စ္နဲ႔ ပတ္သက္တာေတြ ေျဖခ်ထားတာ ပါ၀င္ေနသည္။ အာရပ္-အစၥေရး ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲအေပၚ အေမရိကန္အစိုးရဲ႕ မရိုးမသား ေျပာဆိုလုပ္ကိုင္မွႈေတြကို အေထာက္အထားနဲ႔ မိလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
‘ပါလက္စတိုင္း ေပပါေတြ’ ထဲမွာ အစၥေရးရဲ႕ နယ္ေျမတိုးခ်ဲ႕မွႈ အဆံုးသပ္ေပးဖို႔ ပါလက္စတိုင္းေတြက အမ်ဳိးမ်ဳိးအသနားခံ အထပ္ထပ္ေတာင္းပန္မႈေတြရွိေပမဲ႔၊ အေမရိကန္ သံတမန္ေတြက အဲဒီ႔ကိစၥ စကား၀ိုင္းထဲကေန ဖယ္ထားဖို႔ ေျပာထားတာ ေတြ႕ရသည္။ ပါလက္စတိုင္းေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ကို ေစာင္းငဲ႔မၾကည့္ဘဲ အစၥေရးနဲ႔ ႏွစ္ေပါက္တစ္ေပါက္ ရိုက္ဖို႔ အကြက္ ဆင္ ေျပာဆိုခ်က္ေတြ ပါရွိေနသည္။
အယ္လ္ဂ်ာဇီးယားက ေန႔စဥ္ရက္ဆက္ ေဖာက္ခ်တဲ႔ လွ်ဳိ႕၀ွက္မွတ္တမ္း ၁၆၈၄ ခုထဲတြင္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း အစည္းအေ၀း ေတြ႕ဆံုမွႈ မွတ္တမ္း ၂၇၅ ခု၊ လွ်ဳိ႕၀ွက္အီးေမးလ္ ၆၉၀၊ ရီပို႔ ၁၅၃ ခု၊ စကားေျပာမွတ္စု ၁၃၄၊ စာခ်ဳပ္ ၆၄ ခု၊ ေျမပံု ဂရပ္ ၅၄ နဲ႔ စကၠဴမဟုတ္တဲ႔ မွတ္တမ္း ၅၁ ခု ပါ၀င္သည္။ အေမရိကန္ သံတမန္ေရးအတြက္ ၀ီကီလိခ္ အျပီး၊ ဒုတိယအၾကိမ္ အရွက္လံုး ထပ္ကြဲသြားရျခင္း ျဖစ္သည္။
ေနာက္ အီဂ်စ္က အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွာ အၾကီးဆံုးႏိုင္ငံ။ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း တခြင္တျပင္လံုး အေျပာင္းအလဲအတြက္ အေရးပါတဲ႔ ေနရာမွာ အီဂ်စ္ ရွိေနသည္။ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္း ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ အဓိက ကီးပေလယာက အီဂ်စ္ ျဖစ္သည္။ အခု အီဂ်စ္လူထုရဲ႕ ဆႏၵျပမွႈေတြက အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေရာ၊ အာရွ အာဖရိက ဒီမိုကရက္တစ္ စိတ္ဓါတ္ ႏို္းၾကားမွႈ အထံုကူးဖို႔ ပင္မစံုခ်က္တစ္ခုလို ျဖစ္လာေနသည္။
၂၀၀၉ ဇြန္လ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ ကိုင္ရိုျမိဳ႕မွာ ေခြ်ခဲ႔တဲ႔ သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ‘ကိုင္ရိုမိန္႔ခြန္း’ ကို အားလံုး အမွတ္ရေနၾကဦးမည္။ လူထုဆႏၵကို ေရာင္ျပန္ဟပ္တဲ႔ အစိုးရကိုသာ ေထာက္ခံၾကဖို႔၊ အာရပ္-အစၥေရး ျငိမ္းခ်မ္းေရး ဖက္တြယ္ၾကဖို႔ ေဆာ္ဩသြားတာေတြ။ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း မူဆလင္ေတြတင္မက တစ္ကမၻာလံုးက လူထုေတြအတြက္ပါ အားတက္စရာေတြ တစ္၀ၾကီး ေျပာသြားသည္။
ဒါေပမဲ႔ အိုဘားမား အစိုးရ ႏွစ္ႏွစ္သက္တမ္းအတြင္းမွာ ကိုင္ရို မိန္႔ခြန္းအပါအ၀င္ သူေလလံုးထြား ေခြ်ခဲ႔တဲ႔ ဩ၀ါဒေတြနဲ႔ လက္ေတြ႔ လုပ္ေဆာင္ျပမွႈက ျပဒါးတလမ္းသံတလမ္း ျဖစ္ေနသည္။ အခု အီဂ်စ္ ဆႏၵျပပြဲမွာ အရွက္မရွိတဲ႔ ရုပ္လံုးက ေပၚလာသည္။ တူနီရွား ေတာ္လွန္ေရးဘီးကေန စလိမ္႔လာတဲ႔ အီဂ်စ္ရဲ႕ မၾကံဳစဖူး သိန္းသန္းခ်ီ ဆႏၵျပပြဲအေပၚ လူထုဘက္က မေနဘဲ၊ မူဘာရခ္ ဘက္က ရပ္ေပးေနသည္။ အိုဘားမား အစိုးရက အီဂ်စ္ရဲ႕ လတ္တေလာ ျဖစ္ရပ္ေတြအေပၚ စိုးရိမ္မိေၾကာင္းသာ မေျပာမေကာင္းလို႔ ေျပာသည္။ လူထုအတြက္ စိုးရိမ္တာလား၊ အေမရိကန္ က်ားကန္ေပးထားတဲ႔ အီဂ်စ္နဲ႔ တူနီရွား အာဏာရွင္ေတြ ျပဳတ္က်ကုန္မွာ စိုးရိမ္တာလား ေမးစရာ ျဖစ္ေနသည္။ တကယ္လည္း သူတို႔ေမြးထားတဲ႔ သက္တမ္းရင္႔ အရိုးရင္႔ အာဏာရွင္မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
ဒါေပမဲ႔ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ စိတ္ဓါတ္ကို ဆႏၵျပေနတဲ႔ အာရပ္လူထုက ေနာေၾကထားျပီးသား။ ယခု အီဂ်စ္ ဆႏၵျပပြဲကို ေထာက္ခံမွႈနဲ႔ ၂၀၀၉ အီရန္လူထုရဲ႕ ဆႏၵျပပြဲအေပၚ အေမရိကန္ ေထာက္ခံမွႈ ကြာျခားခ်က္ရွိတာ ျမင္ေနၾကသည္။ အီရန္ သမၼတ မိုဟာမဒ္ အမာဒီနီဂ်ဒ္ ျဖဳတ္ခ်ေရး ဆႏၵျပၾကေတာ႔ အေမရိကန္ အစိုးရမွာ အူလွႈိက္အသဲလွႈိက္ ျဖစ္ေနသည္။ ေတာ္လွန္ေရးမေအာင္ျမင္တာကိုပဲ တသသ စုတ္သတ္ေနသည္။ သူ မလိုခ်င္သူက် တစ္မ်ဳိး၊ လိုခ်င္သူက် တစ္မ်ဳိး။
အမွန္ေတာ႔ အာရပ္ကမၻာမွာ ဒီမိုကေရစီ ေပၚထြန္းဖို႔ အာရပ္လူထုက အေမရိကန္ထက္ ပိုဆႏၵျပင္းျပပါသည္။ ဒါေၾကာင္႔မို႔ အာရပ္-အစၥေရး ပဋိပကၡ ေျပလည္ဖို႔နဲ႔ စစ္မွန္တဲ႔ ဒီမိုကရက္တစ္ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာဖို႔ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း တစ္ခြင္လံုး ေတာင္းဆိုလာၾကတာ ျဖစ္သည္။ တကယ္လို႔ အဲဒီႏွစ္ခုလံုး မေအာင္မျမင္ တိမ္းပါးသြားခဲ႔ရင္ အဲဒီေဒသေတြမွာ အေမရိကန္ ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ေတြ ပိုအားေကာင္းလာမည္။ အာရပ္ကမၻာနဲ႔ အဲဒီနယ္နမိတ္ကို ေက်ာ္လြန္ျပီး အစြန္းေရာက္၀ါဒေတြ ပိုေထာင္ထြက္လာဦးမည္။
မွားမွားမွန္မွန္ အာရပ္ေဒသရွိ မူဆလင္နဲ႔ ခရစ္ယာန္ အားလံုးနီးပါးက သူတို႔ေဒသ အေျပာင္းအလဲမွာ အဓိက အဟန္႔ အတားျဖစ္ေနတာက အေမရိကန္ လို႔ ျမင္ထားသည္။ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူအခြင္႔အေရးကို တစ္ဖက္က တြင္တြင္ေအာ္ရင္း အေမရိကန္ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားေပၚလစီေတြက အာရပ္လူထုရဲ႕ ဒီမိုကရက္တစ္ ၀ိညာဥ္ကို သင္းကြပ္ထားသည္။ အာရပ္ လူထုထက္ မူဘာရခ္ တို႔လို အာဏာရွင္ေတြကို အေမရိကန္အစိုးရ အဆက္ဆက္ သိပ္ခ်စ္သည္။
ယခု အီဂ်စ္ ျဖစ္ရပ္တြင္ အိုဘားမား အစိုးရရဲ႕ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းအတြက္ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ကတိက၀တ္ေတြ ပ်က္ကုန္တာ ထင္ရွားသည္။ မူဘာရခ္ ႏွႈတ္ထြက္ေပးဖို႔ တစ္ခြန္းမေျပာ။ အီးယူကလည္း မူဘာရခ္က အာဏာရွင္ မဟုတ္ဘူးလို႔ သူတို႔ အခ်စ္ေတာ္ၾကီးကို ကာကြယ္ေနရသည္။
မၾကာခင္က Brookings အင္စတီက်ဴ႕ စစ္တမ္းတစ္ခုအရ အာရပ္ လူထုက အိုဘားမားအစိုးရရဲ႕ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းအေရး ကိုင္တြယ္မွႈအေပၚ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွာ ၁၅ ရာခိုင္ႏွႈန္း အယံုအၾကည္ မရွိရာက၊ ၂၀၁၀ မွာ ၆၇ ရာခိုင္ႏွႈန္းအထိ အယံုအၾကည္ကင္းမဲ႔မွႈ တက္လာတယ္ဟု ဆိုသည္။ အထူးသျဖင္႔ အာရပ္အစၥေရး ပဋိပကၡေျဖရွင္းမွႈအေပၚ လံုး၀ အယံုအၾကည္မရွိေၾကာင္း ေျခလွမ္းေတြမွားေနေၾကာင္း ေဖာ္ျပၾကသည္။
လတ္တေလာ ဆႏၵျပပြဲေတြေၾကာင္႔ မူဘာရခ္နဲ႔ အျခား အေမရိကန္ ေနာက္ခံေပးထားတဲ႔ အာရပ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ အကုန္ျပဳတ္က်ႏိုင္မလားဆိုတာ အေျပာေစာေနဦးမည္။ သို႔ေသာ္ ေသခ်ာတာက အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ေဒသတစ္ခုလံုး အေမရိကန္အေပၚ လံုး၀လံုး၀ မယံုၾကည္မွႈကေတာ႔ ပိုျမင္႔လာေနသည္။ အိုဘားမားအစိုးရအေနနဲ႔ အေမရိကန္အစိုးရ အဆက္ဆက္ မွားခဲ႔တဲ႔ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း မူ၀ါဒအမွား၊ သမိုင္းအမွားေတြထဲေန လမ္းခြဲထြက္ဖို႔ လိုေနျပီ။ အေမရိကန္ရဲ႕ ေရရွည္အက်ဳိးစီးပြားက မူဘာရခ္ တို႔ဘက္မွာ မရွိ။ အာရပ္လူထုရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ေတာင္းဆိုမွႈေတြထဲမွာသာ ရွိသည္။
စစ္ေအးေခတ္မွာ သမၼတ ဂြ်န္ဆင္က အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက အာဏာရွင္ေတြကို ေမြးရင္း “သူတို႔က ေခြးမသားေတာ႔ ေခြးမသားပဲ၊ ဒါေပမဲ႔ ငါတို႔ ေခြးမသား” (They may be sons-of-bitches, but our sons-of-bitches) ဟု ေျပာျပီး ေခြးေမြးထားခဲ႔သည္။ ယခု အေရွ႕အလယ္ပိုင္းတြင္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး ေခြးသားဟင္း ခ်က္စားဖို႔ အခ်ိန္တန္ျပီ။
ရဲျမင္႔ေက်ာ္
ရည္ညႊန္း။
Is U.S. on the side of Mideast democracy? By Khaled Elgindy
CNN & Al Jazeera News
No comments:
Post a Comment