ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ သေဘာတူညီခ်က္ အေမရိကန္ခ်ီးက်ဴး
ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္တြင္းက နယ္နိမိတ္အျငင္းပြားေနမႈကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အေျဖရွာႏိုင္ေရးအတြက္ လိုလားခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေရးဆြဲထားတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္မူၾကမ္းမွာ သံုးစြဲထားတဲ့ စကားလံုးေတြကေတာ့ ၀ိုးတိုး၀ါးတား ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီသေဘာတူညီမႈက အေမရိကန္နဲ႔ ကာကြယ္ေရးမဟာမိတ္ျဖစ္တဲ့ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ အာဆီယံအဖြဲ႔၀င္ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ တရုတ္တို႔အၾကား တင္းမာေနမႈကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္တ ဲ့အတြက္ စိတ္သက္သာရျဖစ္မိတဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္တာ၀န္ရွိသူေတြက ေျပာဆိုပါတယ္။ အာဆီယံ ၀န္ႀကီးမ်ားအဆင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္က သီးျခားေတြ႔ဆံုမႈအေနနဲ႔ ပထမဆံုး တရုတ္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ရရွိထားတဲ့ သေဘာတူညီမႈအတြက္ ႀကိဳဆုိလိုက္သလို ေျမာက္ကိုရီးယား ႏ်ဴကလီးယားကိစၥကုိလည္း အာရံုစိုက္ ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
“ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္တြင္း လိုက္နာရမယ့္စည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေၾကညာခ်က္အတြက္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမယ့္ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြကို ထည့္သြင္းရာမွာ တရုတ္နဲ႔အာဆီယံတို႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ျဖစ္ၾကတဲ့အတြက္ က်မ ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္ တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ၿငိမ္ခ်မ္းေရးအတြက္ တရုတ္နဲ႔အေမရိကန္ၾကား ထားရွိတဲ့ တူညီတဲ့သေဘာထားေတြကိုလည္း က်မတို႔ ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။”
ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္တြင္းက အေရးပါတဲ့ ကုန္သြယ္ေရေၾကာင္းလမ္းနဲ႔ စြမ္းအင္အရင္းအျမစ္ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံဟာ ထုိင္၀မ္အပါအ၀င္ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ ဖိလစ္ပုိင္၊ မေလးရွား၊ ဘရူႏိုင္း၊ ဗီယက္နန္စတဲ့ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ အျငင္းပြားေနမႈ တိုးပြားေနခဲ့တာပါ။ ၀န္ႀကီး မစၥ္ကလင္တန္နဲ႔ ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးစဥ္မွာ တရုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥတာ ယင္း က ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းျဖစ္ေရးကို ျမင္ေတြ႔လိုတဲ့ အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြ အဆံုးသတ္ေရးဟာ အင္မတန္ ထူးျခားအေရးပါတဲ့အရာ ျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေဒသတြင္း အိမ္နီးခ်င္းေကာင္းေတြအၾကား ေရရွည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေရးကို ထိန္းသိမ္းသြားဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လိုလားခ်က္အသီးသီးနဲ႔ အျငင္းပြားေနမႈကို ေျပလည္မႈရေအာင္ နည္းမွန္လမ္းမွန္နဲ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
အေမရိကန္ အေရွ႕အာရွနဲ႔ပစိဖိတ္ေရးရာ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့ဒ္ကမ့္ဘဲလ္ ကလည္း လမ္းညႊန္ခ်က္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ကနဦး ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ေဒသတြင္း တိုးတက္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေန ျဖစ္တယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါတယ္။
“ဒါဟာ အေရးပါတဲ့ ပထမေျခလွမ္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုက်ေနာ္တုိ႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ တင္းမာမႈေတြ ေလ်ာ့က် သြားလိမ့္မယ္လို႔လည္း ထင္ပါတယ္။ တိုးတက္မႈပါ။ ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ ပထမေျခလွမ္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ တရုတ္နဲ႔ အာဆီယံအၾကား ဆက္ၿပီးေတာ့ အတူတကြ လုပ္ေဆာင္တာေတြကို ျမင္ရဖို႔လိုပါတယ္။”
သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ထိပ္တန္းတာ၀န္ရွိသူက အာဆီယံ ေဆြးေႏြးပြဲအတြင္း ေျမာက္နဲ႔ေတာင္ ကိုရီးယား ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အေနနဲ႔ သံခင္းတမန္ခင္း ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ သတင္းအေပၚ ႀကိဳဆိုေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား တို႔ ေဆြးေႏြးပြဲျပဳလုပ္ႏိုင္ေခ် ရွိတဲ့အေၾကာင္း ဂ်ပန္သတင္းဌာနရဲ႕ သတင္းကိုေတာ့ အေမရိကန္ ထိပ္တန္းတာ၀န္ရွိသူက ခိုင္ခိုင္မာမာ ျငင္းဆိုပါတယ္။ ေျမာက္နဲ႔ေတာင္ ကိုရီးယား ျပႆနာအေပၚ တိုးတက္မႈ တစံုတရာ မေတြ႔ရေသးသေရြ႕ အဲဒီလို ေတြ႔ဆံုမႈမ်ိဳးဟာ ေတြေတာင္မေတြးႏိုင္ေသးဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကာ့ဒ္ကမ့္ဘဲလ္ဟာ အခု သီတင္းပတ္အေစာပိုင္းက ဘာလီမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ၿပီးေတာ့ ျမန္မာအရပ္သား အစိုးရနဲ႔ ၀ါရွင္တန္အၾကား ဆက္ဆံေရး တိုးတက္ေစဖုိ႔အတြက္ လမ္းညႊန္မႈေတြ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ခ်ျပခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သမၼတ အိုဘားမား အစိုးရအေနနဲ႔ အရင္စစ္အစိုးရတို႔အၾကား ဘာမွအေျဖမရွာႏုိင္ခဲ့တဲ့ကိစၥဟာ လံုး၀ စိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းပါတယ္။ အခု အာဏာပိုင္အသစ္ေတြအေနနဲ႔ အထီးက်န္ဆန္ေနတဲ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးကို အဆံုးသတ္ႏိုင္ဖို႔ အရင္အစိုးရနဲ႔မတူတဲ့ ျပတ္ျပတ္သားသား ေဆာင္ရြက္မႈေတြ လုပ္ဖိုလိုတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
စေနေန႔ အာဆီယံအစည္းအေ၀းမွာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥ္ ကလင္တန္က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ရာမွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ေစဖို႔အတြက္ အခ်က္အလက္ေတြကို ခ်ျပခဲ့တယ္လို႔ မစၥတာ ကမ့္ဘဲလ္က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးဖို႔၊ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစကားေျပာဆို ေဆြးေႏြးဖို႔၊ တိုင္းရင္းသားေတြအေပၚ စစ္ေရးအရ တိုက္ခိုက္ေနမႈေတြကို ရပ္တန္႔ဖို႔၊ ကုလသမဂၢ ဆံုးျဖတ္ထားတဲ့အတိုင္း ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ကုန္သြယ္ေနမႈ မလုပ္ဖို႔ စတာေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မစၥတာ ကမ့္ဘဲလ္ က ျမန္မာေခါင္းေဆာင္သစ္ေတြဆီက ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိတဲ့ အလင္းေရာင္ အစအနေလးေတြကို အေစာပိုင္းမွာ ျပသခဲ့ေပမဲ့ ဘာအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ျဖစ္လာတာကိုမွ အေမရိကန္ဘက္က မေတြ႔ရဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ေစဖို႔အတြက္ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အေျခအေန ကုန္သြားတာပဲ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
No comments:
Post a Comment